Trasa rowerowa wokół Archipelagu Turku – fińskie wyspy na dwóch kółkach

Jak przebiega trasa wokół Archipelagu Turku?

Trasa wokół Archipelagu Turku, czyli Archipelago Trail, to połączenie piękna fińskiej przyrody z bardzo dobrymi warunkami do jazdy na rowerze. Wytyczony szlak pozwala bliżej przyjrzeć się niezwykłym urokom Parku Narodowego łączącego niemal 40 tysięcy wysp i wysepek zlokalizowanych w sąsiedztwie Turku, dawnej stolicy Finlandii. Trasę można pokonać w całości na rowerze lub też znacznie skrócić ją, wybierając płatną przeprawę promową pomiędzy częścią wysp należących do archipelagu.

Trasa wokół Archipelagu Turku, której część wieść będzie przez przeprawę wodną pomiędzy poszczególnymi wyspami, liczy nieco ponad 120 kilometrów długości. Może być zrealizowana nawet w ciągu jednego dnia – warunkiem jest jednak takie zaplanowanie etapów jazdy i postojów, by zdążyć na kursujące pomiędzy poszczególnymi punktami promy.

Zobacz relację z pokonywania trasy przez duet Loverowi:

Ten wariant trasy jest określany przez miejscowych jako Small Archipelago Trail. Chociaż można pokonać go o dowolnej porze roku, to najlepszym rozwiązaniem jest przejechanie go w sezonie, to jest pomiędzy czerwcem i wrześniem.

Trasa pełna jest wzniesień i niezbyt stromych podjazdów – warto brać to pod uwagę i na czas wyprawy nie zabierać ze sobą zbyt ciężkiego ekwipunku. Nie zaleca się także podróżowania przez Archipelag Turku z młodszymi dziećmi czy osobami mniej doświadczonymi. Wbrew pozorom jest to podróż wymagająca dobrej kondycji i wytrzymałości.

Znaczna część szlaku prowadzona jest ścieżkami rowerowymi – rzadziej konieczna jest jazda wzdłuż drogi (najczęściej są to odcinki dojazdowe do portów i przejazdy przez mosty).

Z Turku do Pargas

Ruszając z Turku należy kierować się drogą nr 180 trasy wokół archipelagu. Na tym etapie do przejechania jest około 25 kilometrów, przy czym ścieżki prowadzą przez bardzo malownicze okolice. Pokonasz kilka mostów, z których rozciąga się niezwykły widok na wodę i lasy.

Pargas (Parainen) jest stosunkowo niewielką gminą, rozciągającą się na wielu mniejszych wysepkach. Tworzy ją kilka miejscowości, w tym Pargas, od której wzięła swoją nazwę. Tutaj warto uzupełnić zapasy przed dalszą drogą – w miejscu tym funkcjonuje kilka sklepików i kawiarenek oferujących wybór przekąsek oraz napojów.

Pargas – Nagu i darmowe promy

Wyjeżdżając z miasteczka Pargas oznakowaną ścieżką rowerową, należy trzymać się jej aż do pierwszej przeprawy promowej Lillmälö. W tym miejscu warto podkreślić, że linie oznakowane żółtym kolorem są darmowe, a w sezonie odpływają regularnie, kilka razy na godzinę. Prom płynie około 10 minut w kierunku Prostvik.

Po zejściu z promu należy trzymać się dalej wyznaczonej trasy, by dojechać do Nagu – asfaltowa droga ciągnie się przez około 20 kilometrów.

W sezonie Nagu jest miejscem tętniącym życiem. Funkcjonują tu stragany i sklepy (zlokalizowane dość centralnie, w pobliżu mariny), warto więc po dłuższej podróży uzupełnić tu zapasy lub zaplanować postój i odpoczynek. To także punkt idealny na nocleg – jeśli, z jakiegoś powodu, nie zdążysz na prom do Rymättylä.

Promem z Nagu do miejscowości Rymättylä, a później do domu Muminków!

Z Nagu odpływa prom do portu Hanka. Jest to już przeprawa płatna, przy czym cena biletu dla jednej osoby z rowerem to 10 euro. Tą drogą dotrzeć można do Rymättylä, a cała podróż drogą wodną trwa mniej więcej godzinę.

To właśnie dzięki tej przeprawie możesz „skrócić” całą pętlę przez Archipelag Turku – statek przepływa pomiędzy kilkoma oddalonymi od siebie wyspami, robiąc jeden przystanek na wysepce Seila (bez postoju, zatem, jeśli chcesz ją zwiedzić, upewnij się, że tego samego dnia będzie organizowany inny kurs promem), która na przełomie XVII i XVIII wieku była… kolonią trędowatych. Obecnie na wyspie nie mogą poruszać się samochody – dozwolony jest tylko ruch pieszy i rowerowy.

Kontynuując przeprawę, dotrzesz do miejscowości Rymättylä. Funkcjonuje tutaj sklep, w którym ponownie można uzupełnić zapasy, na przykład wody. Odpływa stąd kolejny, darmowy prom (żółty), dzięki któremu w kilka minut dotrzeć można do Naantali.

Tutaj z pewnością warto zostać nieco dłużej. Miasteczko jest bowiem niezwykle urokliwe, pełne oryginalnych, drewnianych zabudowań. Dobrze jest odstawić na moment rower i spędzić miłe chwile w jednej z wielu w tym miejscu kawiarenek. I, co dla wielu miłośników Muminków będzie najważniejsze, w sezonie otwierany jest Moominworld! (więcej o tym miejscu znajdziesz w sekcji „Atrakcje”)

Powrót z Naantali do Turku

To ostatni etap trasy przez Archipelag Turku – czyli powrót do miejsca startowego. Z Naantali jest to już niedługa droga, ciągnąca się przez około 17 kilometrów. To idealna okazja, żeby jeszcze raz rzucić okiem na niesamowite, otaczające Cię widoki!

Jak dotrzeć do trasy wokół Archipelagu Turku z Polski?

W Turku znajduje się lotnisko, zatem bez trudu można przylecieć tu samolotem. Z Polski odloty organizowane są z Gdańska. Alternatywnym środkiem transportu może być prom do Finlandii.

Drogą lądową można dotrzeć do Turku pociągiem, przejeżdżając przez sporą część Europy Północnej. Taka podróż jest dłuższa, ale jednocześnie mniej wyczerpująca – plusem jest możliwość podziwiania widoków rozciągających się za oknami!

Atrakcje na trasie Archipelagu Turku – co warto zobaczyć?

Trasa rowerowa ciągnąca się przez Archipelag Turku zachwyca widokami – nawet przy kapryśnej pogodzie (o którą w Finlandii nie jest trudno). Warto zatrzymać się i spojrzeć na otaczające zewsząd lasy czy ściany skalne (nie zapominaj o tym, że promy odpływają o określonych godzinach i lepiej nie spóźnić się na kolejny rejs, zatem obserwowanie przyrody trzeba wliczyć w harmonogram podróży).

Z całą pewnością największą atrakcją na trasie wokół Archipelagu Turku jest  Moominworld (Muumimaailma) w Naantali. Świat Muminków to wyjątkowy park rozrywki, którego funkcjonowanie oparte zostało na propagowaniu najważniejszych wartości przekazywanych przez te magiczne stworki – bezpieczeństwa, szacunku i miłości. To nie tylko wiernie odwzorowane otoczenie znane z książek i animacji – to miejsce dla całych rodzin, gdzie każdy znajdzie dla siebie coś ciekawego. Atrakcja jest jednak czynna tylko przez kilka tygodni – od czerwca do sierpnia (dokładne terminy, a do tego ceny biletów i pozostałe wskazówki można znaleźć na oficjalnej stronie internetowej Moominworld).

W Pargas można natomiast przyjrzeć się z bliska jednemu z największych w tym regionie świata kamieniołomów, do tego nadal czynnego. W tym miejscu wapień wydobywany jest nieprzerwanie od kilkuset lat. Na uwagę zasługuje także pięknie zabudowane stare miasto (Gamla Malmen).

W Nagu koniecznie zobaczyć trzeba średniowieczny, murowany kościółek. Wewnątrz do tej pory znajdują się (i są ciągle użytkowane) oryginalne organy z końca XVIII wieku.

Na samym końcu nie można pominąć oczywiście samego Turku – tutaj znajduje się najważniejsza świątynia w kraju, czyli Katedra Ewangelicko-Luterańskiego Kościoła Finlandii. Zbudowana w XIII wieku, pierwotnie z drewna, została z czasem przebudowana za pomocą kamienia. Pomimo ogromnych zniszczeń powstałych w wyniku pożaru w 1827 roku, udało się ją odbudować.

W Turku można też zobaczyć wiele innych atrakcji: Muzeum Farmacji z XVII wieku, Ruiny Pałacu Biskupiego z 1315 roku czy starą, drewnianą dzielnicę Port Arthur.

Noclegi w Nagu i dla miłośników spania w lesie

Ten region Finlandii oferuje bardzo rozbudowaną sieć miejsc noclegowych – zarówno w kwaterach prywatnych, jak i na polach namiotowych.

Jeśli planujesz budżetową wyprawę, możesz zdecydować się na organizację „dzikiego” noclegu. W Finlandii przepisy dotyczące biwakowania pozwalają na rozstawienie namiotu nawet w środku lasu. Wiąże się to, oczywiście, z koniecznością zabrania ze sobą dodatkowego ekwipunku, ale jest za to całkowicie darmowe.

W przypadku wyprawy dwudniowej, najlepszym miejscem na dłuższy postój i nocleg będzie Nagu – zwłaszcza w sytuacji, gdy nie zdążysz na płatny prom przez wyspy archipelagu. Bezpośrednio przy marinie można znaleźć nocleg w jednym z dwóch hoteli (Lanterna lub Strandbo), w których ceny zaczynają się od około 100 euro za dobę. Dostępne są również domki (na przykład chatki rybackie), idealne dla 2 i większej liczby osób oraz wspomniane przestrzenie do biwakowania (warunkiem jest zachowanie bezpieczeństwa przeciwpożarowego, ochrona dobrostanu zwierząt i przestrzeganie porządku).

Gdzie zjeść i zrobić zakupy w regionie archipelagu?

Większość miejscowości znajdujących się na trasie prowadzącej wokół Archipelagu Turku oferuje dostęp do dość dobrze wyposażonych sklepików spożywczych lub niewielkich, typowo rolniczych obiektów prowadzonych przez miejscowych farmerów. Jednak ze względu na sezonowość tych działalności, lepiej zrobić zapasy już na samym początku drogi, po dojechaniu do Pargas. 

Po drodze nie brakuje urokliwych lokali gastronomicznych, w których serwowane są zarówno miejscowe specjały, jak i „standardowe” napoje i przekąski. We wspomnianym Pargas funkcjonuje, na przykład, Matmalmen @EVA, gdzie podawane są świeżo złowione owoce morza. W Nagu natomiast warto odwiedzić wyjątkowy lokal Najaden Bar&Pizzeria, który otwarto na starym, zakotwiczonym parowcu! Tutaj można bawić się całą dobę – po zmroku pizzeria zamienia się w bar.

Nie można pominąć także naprawdę uroczych kawiarni – Köpmans w Nagu czy AXO (kawiarnia jazzowa) w Pargas. W Naantali odwiedzić można Peculiar Café, określaną jako najbardziej osobliwą kawiarnię i herbaciarnię, której charakter wiąże się ściśle ze światem Muminków. W tym mieście działa także restauracja Merisali, umiejscowiona w zabytkowej, nadbrzeżnej willi z końca XIX wieku.

Na jakie lokalne smakołyki warto zwrócić po drodze uwagę? W tym regionie masz szansę zjeść świeże, dopiero co złowione ryby, podawane z wypiekanym na miejscu chlebem lub ziemniakami. A do tego ceniony miód z lokalnych pasiek.

Co warto wiedzieć przed wyruszeniem w trasę po wyspach Turku?

Najlepszą porą roku na realizację trasy wokół Archipelagu Turku jest lato. W tym okresie są bowiem czynne najpopularniejsze atrakcje, także funkcjonowanie promów jest regularniejsze niż w pozostałe miesiące. Pogoda w tym czasie jest także o wiele łagodniejsza niż w okresach przejściowych, jednak wciąż warto zabrać sobie kurtkę przeciwwiatrową, bo obszary między wyspami nawiedzają wiatry.

W sezonie na tym obszarze organizowanych jest ponadto wiele wydarzeń kulturalnych, które nierzadko są darmowe lub kosztują zaledwie kilka euro. Mogą to być zajęcia z jogi prowadzone na molo czy koncerty z muzyką na żywo (zwykle odbywające się w lokalach gastronomicznych). Wybierając się na objazd Archipelagu Turku, można wziąć pod uwagę zbliżające się imprezy tego rodzaju.

W Finlandii dozwolone jest darmowe łowienie ryb na spławik, które nie wymaga także żadnego pozwolenia. Podobnie wygląda kwestia zbierania dzikich roślin – jagód, grzybów oraz kwiatów, które nie są objęte ochroną gatunkową, możesz zebrać, ile tylko chcesz!

Praktyczne wskazówki do wyprawy na Archipelag Turku

W większych miejscowościach funkcjonują punkty informacji turystycznej. Znajdziesz takie chociażby w Pargas (obiekt zlokalizowany w głównym parku) czy w Nagu (tuż przy marinie).

Trasa, pomimo bardzo dobrej nawierzchni do jazdy, ze względu na wzniesienia jest na niektórych odcinkach męcząca. Im mniej zbędnego obciążenia weźmiesz ze sobą, tym łatwiej będzie Ci się przemieszczać. Między innymi z tego względu warto uzupełniać bidony i zapasy żywności na bieżąco. Jednak, planując nocowanie w lesie, konieczne jest już spakowanie dodatkowego wyposażenia, np. namiotu, tarpa bądź hamaka – może się okazać, że wygodną opcją będzie przyczepka rowerowa, zwłaszcza dla osób jadących samotnie.

Szczególnie latem, gdy Archipelag Turku cieszy się największym zainteresowaniem, warto wcześniej dokonywać rezerwacji miejsc hotelowych. Z kolei w pozostałych miesiącach noclegi są dostępne jedynie dla zainteresowanych – co również wiąże się z koniecznością umówienia terminu z właścicielem.