Czy kask na rowerze jest obowiązkowy? Zmiana przepisów dla dzieci do 16 roku życia

Wkrótce czeka nas rowerowa rewolucja. Sejm w październiku przyjął nowelizację ustawy Prawo o ruchu drogowym, w której wprowadzono kluczowe zmiany dotyczące bezpieczeństwa. Najprawdopodobniej już w 2026 roku wejdzie w życie obowiązek noszenia przez dzieci kasku podczas jazdy na rowerze. O szczegółach dotyczących nowych przepisów – w tym wyłączeń i mandatów przeczytasz w tym artykule.

Już niedługo dzieci będą musiały jeździć na rowerze w kasku.

Zmiany w prawie – obowiązkowy kask dla rowerzystów do 16 roku życia

Dyskusje dotyczące tego, czy trzeba jeździć w kasku na rowerze, trwają od wielu lat. Temat regularnie pojawia się w mediach, co sprawiło, że część osób mylnie uważała, że regulacja już dawno została wprowadzona. Wszystko na to wskazuje, że ostatecznie kask na rower obowiązkowy będzie od 2026 roku. Obecnie przygotowana nowelizacja nakłada konieczność stosowania zabezpieczenia głowy przez dzieci. Będzie bardzo istotną zmianą w przepisach dla rowerzystów. 

Dokładnie 17 października 2025 Sejm Rzeczpospolitej Polskiej przyjął nowelizację ustawy Prawo o ruchu drogowym. Jedną z kluczowych zmian jest obowiązek noszenia kasków przez wszystkie osoby do 16 roku życia, które poruszają się między innymi rowerami i hulajnogami. Dokument został skierowany do Senatu, skąd trafi do podpisu Prezydenta.

Obowiązkowe kaski dla dzieci – reakcja na istniejący problem

Dyskusja dotycząca konieczności zmian w obowiązującym prawie w ostatnich miesiącach przybrała na sile. Miało to związek z wieloma wypadkami z udziałem nieletnich kierujących rowerami i hulajnogami, które były głośno komentowane medialnie. Niepokojące sygnały szybko zostały zweryfikowane przez rząd, który zlecił wykonanie analiz Instytutowi Transportu Drogowego. Uzyskane przez specjalistów dane pozwoliły wysnuć wniosek, że wielu poważnych obrażeń głowy, w tym wstrząśnień mózgu czy śmierci, dałoby się uniknąć dzięki kaskom ochronnym.

Obowiązek jazdy w kasku na rowerze dla dzieci od 2026 roku 

Nowelizacja ustawy Prawo o ruchu drogowym będzie dotyczyła wyłącznie osób poruszających się w przestrzeni publicznej. Takie określenie oznacza: drogi publiczne, ścieżki rowerowe, paki, drogi osiedlowe oraz strefy zamieszkania. Znacznie zminimalizuje to ryzyko związane z ewentualnymi następstwami wypadków. Na tym terenie kaski obowiązkowo będą musiały nosić osoby do ukończenia 16 roku życia, które poruszają się nie tylko na rowerach, ale i hulajnogach. Mandat za brak kasku mogą otrzymać także osoby korzystające z urządzeń transportu osobistego (m.in. monocykle, elektryczne deskorolki, segwaye czy hoverboardy).

Kto ma pierwszeństwo na ścieżce rowerowej?

Obowiązkowe kaski dla dzieci – zmiany:

Kierujący rowerem, rowerem z napędem, o którym mowa w art. 4 ust. 2 lit. a pkt (i) rozporządzenia 168/2013, hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego, który nie ukończył 16 roku życia, jest obowiązany używać w czasie jazdy kasku ochronnego odpowiadającego właściwym warunkom technicznym.

Procedowana treść ustawy Prawo o ruchu drogowym, art. 33, pkt 1b.

Warto, aby rodzice dawali przykład swoim dzieciom i również zakładali kask. 

Jaki kask na rower jest obowiązkowy?

Pierwotna wersja dokumentu zakładała, że obowiązek noszenia kasku podczas jazdy na rowerze będzie nie dotyczył także dzieci pod opieką dorosłego opiekuna. Został on wykreślony z projektu już na jednym z pierwszych etapów prac. W praktyce pozwoli to zwiększyć poziom bezpieczeństwa i zmniejszy liczbę nadużyć.

Jak przewozić dziecko na rowerze?

Obowiązkiem każdego rodzica jest dbanie o zdrowie i życie osoby niepełnoletniej, którą ma pod swoją opieką. Bez względu na to, czy kaski rowerowe dla dzieci są obowiązkowe, czy nie, rekomendujemy, aby uczyć latorośle ich noszenia. Akcesoria te w chwili upadku chronią głowę przed urazami (m.in. złamaniem kości czaszki, wstrząsem mózgu) i otarciami. Nowoczesne modele rozpraszają oraz pochłaniają energię kinetyczną uderzenia, minimalizując negatywne skutki uderzenia. Świadomi rodzice pytają zatem nie czy, ale jaki kask dla dziecka wybrać.

Czy kask na rower dla dziecka jest obowiązkowy bez względu na okoliczności?

Ustawodawca dopuszcza pewne wyjątki, które chronią opiekunów od mandatu za brak kasku na rowerze podczas przewozu dziecka. Pociecha nie musi z niego korzystać w trzech przypadkach:

1. Jest przewożone w foteliku rowerowym dla dzieci i przypięte pasami.
2. Podróżuje w przyczepce rowerowej wyposażonej w pasy bezpieczeństwa. 
3. Wieziemy je na rowerze przeznaczonym do przewozu osób wyposażonym w fabryczne pasy bezpieczeństwa, których konstrukcja uniemożliwia użycie kasku.

W praktyce zalecamy uczyć dziecko, że podczas każdej podróży rowerowej, powinno mieć na głowie zabezpieczenie. W ten sposób nie tylko wpajamy mu dobre nawyki, ale także zwiększamy jego bezpieczeństwo. Jednocześnie warto zwrócić uwagę na to, że zdecydowana większość fotelików czy przyczepek rowerowych dla dzieci została wyprofilowana w tak, aby umożliwić wygodną jazdę w kasku. 

Chociaż kaski nie są obowiązkowe dla dzieci w fotelikach rowerowych, które są przypięte pasami, rekomendujemy tę praktykę.

Mandat za brak kasku na rowerze – ile będzie wynosił?

Pytanie o to, czy dziecko musi mieć kask na rowerze, już wkrótce zostanie zastąpione innym – jaki mandat za brak kasku na rowerze przyjdzie nam zapłacić. Oczywiste jest, że za osoby niepełnoletnie, odpowiedzialność prawną ponoszą opiekunowie prawni i to oni są zobligowani do egzekwowania przepisu. Stąd też w przypadku niesubordynacji młodych rowerzystów będą zobowiązani do uiszczenia opłaty karnej. Treść nowelizacji wyraźnie wskazuje jej wysokość – 100 zł.

Mandaty dla rowerzystów 2025

Ile wynosi mandat za brak kasku na rowerze?

Kto, mając obowiązek opieki lub nadzoru nad osobą, która nie ukończyła 16 roku życia, dopuszcza do kierowania przez nią rowerem, hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego, jeżeli osoba ta wbrew obowiązkowi nie używa kasku ochronnego odpowiadającego właściwym warunkom technicznym, podlega karze grzywny do 100 złotych.

Proponowana treść nowelizacji w Kodeksie wykroczeń, art. 89a. § 1.

Jednocześnie należy podkreślić, że ustawodawca nie stawia skonkretyzowanych wytycznych, dotyczących specyfikacji technicznej kasków. Nie ma szczegółowych wymagań wskazujących na obowiązkowe spełnianie norm, stosowanych materiałów czy budowy konstrukcji. Akcesoria te mają odpowiadać „właściwym warunkom technicznym”, co w praktyce oznaczać może akceptowalne społecznie standardy bezpieczeństwa. Sugeruje się, że dotyczy to certyfikatu zgodności z europejską normą CE EN 1078, jednak nie znajdziemy tej informacji wprost.

Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów kasków rowerowych, dzięki czemu możemy dostosować go do potrzeb dziecka. Wybór dla najmłodszych użytkowników jest mocno uproszczony, natomiast rowerzyści wchodzący w wiek nastoletni mają możliwość korzystania z mocno zróżnicowanych pod względem technicznym akcesoriów. Wykorzystują m.in. MIPS i inne systemy bezpieczeństwa.

Od kiedy kask na rowerze będzie obowiązkowy dla dzieci?

Czas procedowania ustawy zwykle wynosi kilka miesięcy. Projekt wpłynął do Sejmu 3 września 2025 roku. Przeszedł przez III czytania i zostały wprowadzone do niego poprawki. 17 października przegłosowano całość nowelizacji ustawy. Jednocześnie przekazano dokument Prezydentowi i Marszałkowi Senatu. Oba organy mogą sugerować wprowadzenie zmian. Ze względu na długość procesu legislacyjnego nowe prawo może zostać uchwalone najwcześniej na przełomie 2025/2026 roku. 

Od chwili, gdy nowelizacja ustawy zostanie opublikowana w Dzienniku Ustaw, obowiązuje proces przejściowy, pozwalający na zapoznanie się z przepisami i wprowadzenie ich w życie przez obywateli, czyli vacatio legis. W tym przypadku najprawdopodobniej będzie wynosił 3 miesiące. Dzięki temu każdy bez trudu będzie miał czas na znalezienie odpowiedniego kasku dla swojego dziecka.

Najprawdopodobniej część dzieci uzyska kask rowerowy bezpłatnie w ramach programu rządowego.

Kask na rower obowiązkowy i darmowy?

Już w trakcie obrad dotyczących nowelizacji ustawy przez Sejm zapowiedziano wprowadzenie programów, których celem jest zwiększenie dostępności kasków rowerowych. Wiceminister Infrastruktury Stanisław Bukowiec zasugerował, że bezpłatne akcesoria będą mogły otrzymać bezpłatnie dzieci przystępujące do egzaminu na kartę rowerową. Podmiotami zaangażowanymi w ich dystrybucję będą szkoły i samorządy. Szczegóły są jednak obecnie nieznane. 

Szacuje się, że w Polsce jest około 5,5 mln osób do 16 roku życia. Obecnie egzamin na kartę rowerową zdobywa około 100 tys. dzieci rocznie. Większość z nich – 60% – stanowią czwartoklasiści. Wstępnie szacuje się, że zakupione zostaną kaski o wartości 100-150 zł. 

Rodzinne podróżowanie – czy kask na rower jest obowiązkowy w Europy?

Prawo dotyczące obowiązku jazdy w kasku rowerowym przez dzieci i dorosłych nie jest jednolite na terenie Europy. Przepisy, które zostaną wkrótce wprowadzone w Polsce, obowiązują w bardzo zbliżonym zakresie w Szwecji, Czechach, Hiszpanii oraz Francji. W dwóch ostatnich z wymienionych państw kary są zdecydowanie najwyższe, wynosząc kolejno 200 euro i do 750 euro.

Ciekawostkę stanowi fakt, że w Wielkiej Brytanii i Irlandii, chociaż kaski nie są obowiązkowe, to ich brak może skutkować obniżeniem wypłaty odszkodowania przez ubezpieczenia. W Finlandii oraz Norwegii to akcesorium jedynie zalecane. Portugalczycy natomiast muszą korzystać z ochrony głowy podczas korzystania z rowerów elektrycznych. Ignorowanie przepisów może skutkować mandatem wynoszącym od 60 do 300 euro.