Opony bezdętkowe – prosty przewodnik po systemie Tubeless
04-03-2025
Program
lojalnościowy
4,9/5 Nasza ocena
na Opineo
Punkty odbioru rowerów
Dostawa gratis w 24h
Program
lojalnościowy
4,9/5 Nasza ocena
na Opineo
Punkty odbioru rowerów
Dostawa gratis w 24h
Choć „łapanie kapcia” zdarza się rowerzystom często, to nadal nie ma lepszej alternatywy dla opon pompowanych powietrzem. Co za tym idzie? Jeśli ciśnienie w kole się zmniejszy, należy je z powrotem uzupełnić, rozpoznając wentyl i dopasowując do niego pompkę. W rowerach znajdziesz trzy rodzaje zaworów rowerowych – to Presta, Schrader i Dunlop. Dowiedz się więcej o wentylach!
Wentyl bez nakrętki potrafi się pobrudzić, co z czasem wywoła nieszczelność zaworu.
Spis treści:
Zacznijmy od podstaw. Wentyl do roweru jest elementem dętki lub systemu bezdętkowego. W obu wypadkach pompujesz koło przez zawór, a powietrze po wtłoczeniu nie wydostaje się na zewnątrz ogumienia. Chyba że…
No właśnie – na trasie napotkasz całą masę przeszkód, które potrafią przebić oponę. Najczęściej małe uszkodzenia, których czasem nawet nie usłyszysz, pozwolą dojechać do domu. Ewentualnie co jakiś czas dopompujesz koło. Mocniejsze przebicia natychmiastowo zmniejszą ciśnienie w ogumieniu do drastycznie niskiego poziomu. Uniemożliwia to dalszą jazdę bez uszkadzania obręczy i opony. W takich wypadkach lepiej mieć przy sobie zestaw ratunkowy.
W coraz większej liczbie rowerów znajdziesz wentyl Presta, który jest cieńszy od samochodowego.Aby wybrać właściwą pompkę czy zapasową dętkę, należy zwrócić uwagę na zawór w kole. Istnieją trzy podstawowe rodzaje wentyli: Presta (FV), Schrader (AV) oraz Dunlop (DV), które różni średnica i sposób uszczelnienia. Na początek warto zapamiętać kilka zasad:
Najpopularniejszymi wentylami są: Presta – stosowana w rowerach sportowych (szosowych, gravelowych i coraz częściej MTB) oraz Schrader, popularnie zwany też samochodowym. Dunlopa spotyka się sporadycznie w rowerach miejskich.
Rodzaje wentyli rowerowych | |||
Rodzaj wentyla | Presta | Dunlop (DV) | Schrader |
Inne nazwy | Francuski (FV), | Angielski, Woodsa | Samochodowy, amerykański (AV) |
Średnica | 6 mm | 8 mm | |
W jakich rowerach jest najczęstszy? | Szosówki, gravele; często też rowery MTB, czasem crossowe, trekkingowe czy miejskie | Rowery dziecięce, miejskie, zabytkowe | Rowery MTB; często również modele crossowe i trekkingowe; także amortyzatory powietrzne |
Cechy ważne dla użytkownika | Konieczność odkręcania górnej części wentyla przed rozpoczęciem pompowania | W starszych wersjach Dunlopa nie można sprawdzić ciśnienia (zawór jednokierunkowy) | Szczególna konieczność używania nakrętki (inaczej wentyl bardzo się brudzi) |
Pasujący zawór w pompce | Presta/Dunlop (do zaworu w ogumieniu pasują oba typy zaworu w pompkach, ale ze względu na różnice, na przykład w długości wentyla, lepiej użyć dedykowanego akcesorium do danego typu zaworu | Tylko Schrader | |
Cienki wentyl francuski zbudowano z gwintowanej rurki, w której umieszczono rdzeń z gwintowanym tłoczkiem. Wentyl Presta jest też określony jako Sclaverand (w skrócie SV) lub zawór francuski (FV). Ma średnicę 6 mm, dlatego również w obręczy potrzeba tak małego otworu, co wpływa pozytywnie na wytrzymałość koła. Największą zaletę zaworu stanowi jednak duża szczelność, dzięki czemu powietrze trzeba uzupełniać rzadziej niż na przykład w Schraderze.
Zawór Presta, zwany też wentylem francuskim, łatwo rozpoznasz. Jest smukły i ma charakterystyczny tłoczek.Wentyl Presta jest trwale połączony z dętką, przez co wymiana jest możliwa tylko w niektórych modelach i potrzeba do tego specjalnego klucza. To pomocne zwłaszcza w systemie bezdętkowym, ponieważ uszczelniacz potrafi zapchać rdzeń zaworu. Wybierając ogumienie z Prestą, koniecznie pamiętaj o wysokości obręczy, która często jest znaczna ze względu na stosowanie takich opon w rowerach czasowych, szosowych czy gravelowych. Wentyl opony musi być na tyle długi, aby swobodnie wystawał ponad felgę, ponieważ tylko wtedy uda się pompką złapać zawór i napompować koło.
Nie należy mylić zaworu francuskiego z wentylem włoskim, pomimo że oba mają taką samą średnicę. Drugi z wymienionych rozwiązań, określany też jako zawór Regina (RV), znajdziesz współcześnie bardzo rzadko – jest montowany wyłącznie w specjalnych włoskich dętkach, które łatwo wymienisz na Prestę.
Między innymi ze względu na większą odporność na przebicia, w tym tak zwane snake bite’y, wiele rowerzystów zmienia koła na bezdętkowe. Opony Tubeless są w większości przypadków wyposażone w wentyle Presta, których wkład można wykręcić, aby wlać mleczko uszczelniające. Nie należy robić tego zbyt często, ponieważ zawór może się w końcu odkleić. Rzadziej w systemie bezdętkowym pojawiają się też zawory Schrader, produkowane na przykład przez firmę Muc-Off w modelu Big Bore Hybrid Tubeless.
Ciekawy patent stworzyła również marka Schwalbe. Niemiecka firma w systemie SCV (Schwalbe Click Valve) zapewniła możliwość wymiany każdego rodzaju wentyla na swój autorski. Dodatkowo zawór SCV ma pozwalać pompować szybciej niż standardowa Presta, a w czasie odłączania pompki – wyposażonej w standardową Prestę – SCV ma zapobiegać traceniu ciśnienia.
Wentyl rowerowy Dunlop – zwany też zaworem DV, Woodsa lub angielskim – jest zbudowany najprościej jak to możliwe. Nic dziwnego, ponieważ ten zawór wynaleziono jako pierwszy. Dunlop ma rurkę, a w środku znajduje się sworzeń z metalową kulką. Prosta budowa stanowi oczywistą zaletę – nie ma się co zepsuć. Co ważne, zaworek przy dętce rowerowej DV wykręcisz palcami – bez pomocy dodatkowego narzędzia.
Nowsze wersje Woodsa pozwalają sprawdzić ciśnienie, ale stary typ jest jednokierunkowy. W tym drugim wypadku, aby spuścić powietrze, należy w całości odkręcić wentyl.
Wentyl Dunlop (DV) jest łatwy do rozpoznania – blisko końca ma szeroką nakrętkę, którą należy odkręcić przed wyjęciem całego zaworu w celu spuszczenia ciśnienia.
Krótka historia wentyli rowerowych
Jak wspomnieliśmy, wentyl Dunlop był pierwszy – jego historia sięga roku 1888. To bardzo popularne rozwiązanie w rowerach starszego typu, a także w najtańszych współczesnych modelach, zwłaszcza miejskich. Co ciekawe, do lat 90. ubiegłego wieku zawór DV był spotykany w niemal każdym rowerze.
Jako drugi powstał Schrader, opatentowany w Stanach Zjednoczonych już w roku 1893. Jego pomysłodawcą był August Schrader, który tworzył również hełmy dla nurków czy dagerotypy służące do utrwalania obrazu.
Wentyl Presta jest niemal tak samo stary jak samochodowy. Datę dokładnej premiery trudno podać, jednak wiadomo, że w latach dwudziestych XX wieku firma Michelin otrzymała patent na ten zawór.
Wentyl Schradera nazywany jest inaczej zaworem amerykańskim (AV) lub samochodowym, ponieważ stosuje się go również w kołach aut. Niemal zawsze zobaczysz też Schradera w amortyzatorach powietrznych, a w oponach MTB często konkuruje on z Prestą.
Wentyl samochodowy składa się z metalowej rurki, którą gwintowano z zewnątrz i od wewnątrz. W środku znajduje się wymienny rdzeń ze sprężynką zamykającą zawór za pomocą uszczelki wypychanej dzięki ciśnieniu w dętce. Jeśli chcesz wypuścić powietrze z ogumienia, wystarczy docisnąć iglicę.
Szeroki wentyl samochodowy (Schrader, AV) nie ma zwężenia przy zaworze, dlatego łatwo go rozpoznać.Zawór Schradera ma średnicę 8 mm, czyli tyle samo co Dunlop u podstawy. Znaczna szerokość na całej długości pozwala szybko pompować szerokie opony MTB. Kolejną i główną zaletą wentylu samochodowego jest możliwość używania pompek samochodowych, a także kompresorów na stacji benzynowej. Wielu chwali też wytrzymałość zaworu AV – trudno go uszkodzić.
Drugą stronę medalu stanowi wspomniane już osłabianie obręczy tak szerokim otworem na wentyl. Sam zawór, jak wspomnieliśmy, jest odporny, ale zniszczona uszczelka to częsty powód, dla którego traci szczelność. W takiej sytuacji należy dokręcić wkład, a jeśli ta czynność nie pomoże, wymienić go kluczem do wentyli.
O ile nakrętka na wentyl rowerowy nie jest wymagana w przypadku Dunlopa czy zaworu Presta (choć bywa pomocna), tak Schrader już musi być osłonięty. Inne rodzaje dętek rowerowych mają bowiem wąskie zaworki, a znaczna szerokość samochodowego wentyla do dętki pozwala zabrudzeniom łatwo dostawać się do środka. Kurz czy piasek potrafią nawet zablokować zawór AV, a także wywołać brak szczelności.
Przed owymi niedogodnościami skutecznie chronią plastikowe nakrętki przede wszystkim do Schradera, ale też Dunlopa i Presty. Pomogą utrzymać czystość, która poprawi jakość pompowania po wielu kilometrach jazdy. Warto wspomnieć, że zawór francuski (Presta) w dużej mierze sam się oczyszcza podczas spuszczania powietrza pod wysokim ciśnieniem – to zaleta tego, że jest cienki.
Nie każda pompka pasuje do każdego wentyla. Owszem – istnieją modele uniwersalne – takie jak Eyen Brian 2 czy SKS Air X-plorer 10.0, ale wiele akcesoriów pasuje do maksymalnie dwóch typów wentyli. Powodem jest ograniczenie konstrukcyjne główki pompki – musi mieć albo dwa zawory umieszczone obok siebie, albo jeden, który można dostosować za pomocą pokrętła lub wyjmowanej wkładki.
Dużą zaletą zaworu samochodowego jest możliwość pompowania kompresorem na stacji benzynowej. Na trasie przydadzą Ci się modele ręczne, takie jak:
W warsztacie czy domu najlepiej sprawdzą się modele podłogowe, takie jak: