Jak wymienić dętkę w rowerze?

Nagłe przebicie dętki to zmora wszystkich rowerzystów, którzy nie korzystają z systemów tubeless. Jest to równocześnie jedna z usterek, które najczęściej zdarzają się w rowerach. Na szczęście wymiana dętki w rowerze zazwyczaj nie wymaga dużo czasu ani zaawansowanych zdolności manualnych. W tym artykule zawarliśmy wszystkie najważniejsze informacje dotyczące jej zakładania, zdejmowania oraz naprawy. 

Przebita opona to problem wielu rowerzystów.

Kauczukowe dętki do rowerów opracowane zostały przez J.B. Dunlopa jeszcze w 1888 roku. Już rok później Willie Hume, używając kół z dętkami wygrał ważny wyścig. Od tego czasu wynalazek Dunlopa stał się sławny i w swojej podstawowej formie jest powszechnie wykorzystywany również dzisiaj, nawet mimo rosnącej popularności systemów tubeless. Dlatego warto wiedzieć, jak postępować w razie przebicia dętki, aby szybko uporać się z problemem i móc kontynuować jazdę.

Wymiana dętki w rowerze jest czynnością stosunkowo prostą i w większości przypadków przebiega w podobny sposób. Wiele jednak zależy od konkretnych kół rowerowych. W niektórych modelach opony schodzą z rantu błyskawicznie, dzięki czemu z zadaniem poradzi sobie nawet niedoświadczony kolarz, a w innych obręczach ogumienie przylega tak ciasno, że przy jego zdejmowaniu naprawdę trzeba się napracować. Na szczęście na takie sytuacje także są sposoby, które opiszemy w tym artykule.

Dlaczego dętka w rowerze często się niszczy?

Kiedy dojdzie do uszkodzenia dętek, trzeba zbadać, co je wywołało. Jeśli występują od czasu do czasu to jest to zupełnie normalne. Taka sytuacja może przytrafić się każdemu, zwłaszcza kolarzom szosowym i właścicielom rowerów z cienkimi oponami miejskimi. Jeśli jednak sytuacja ta powtarza się wielokrotnie, w dodatku podczas jazdy po równej, zadbanej nawierzchni, problem często tkwi w innych elementach. Warto więc wówczas wymienić ogumienie, które może być przetarte, a także sprawdzić stan wnętrza obręczy rowerowej. Czasem pojawiają się w nich jakieś defekty lub po prostu zsuwa się z nich wewnętrzna opaska, co powoduje przebicie dętki podczas jazdy.

Co jest potrzebne do wymiany dętki rowerowej?

Zanim postanowimy wymienić dętkę w rowerze, trzeba będzie zaopatrzyć się w kilka niezbędnych elementów. Pierwszy z nich to oczywiście nowa dętka. Koniecznie należy pamiętać o odpowiednim doborze dętki do opony rowerowej. Najłatwiej przed zakupem sprawdzić parametry poprzedniej i kupić coś o takiej samej średnicy oraz szerokości. Koniecznie należy zwrócić uwagę również na to, jaki rodzaj wentyla rowerowego– FV/SV, AV czy DV – występował w uszkodzonym modelu. Jeżeli wymieniamy całe ogumienie, to należy dopasować do niego nową dętkę.

Zdecydowanie warto zaopatrzyć się również w specjalne łyżki do opon rowerowych. Do wyboru zazwyczaj są wersje wykonane z tworzywa oraz stalowe. Pierwsze nie stwarzają żadnego zagrożenia dla obręczy, mogą jednak ulec złamaniu, zwłaszcza przy nieumiejętnym obchodzeniu się z nimi. Narzędzia metalowe są natomiast niezwykle trwałe, jeśli jednak będą niewłaściwie użytkowane, istnieje ryzyko, że spowodują zarysowanie bądź nawet pęknięcie obręczy.

Wszystkiego o łyżkach do opon rowerowych dowiesz się w artykule:

Jakie łyżki do opon rowerowych wybrać?

Ostatni niezbędny element to oczywiście pompka. Prawidłowe ciśnienie w oponach rowerowych to klucz do ich właściwego działania, dlatego wymienioną dętkę trzeba będzie odpowiednio napompować. Do wyboru jest wiele modeli – od podłogowych, przez ręczne aż po zasilane nabojami z CO2.

Należy także pamiętać, że jeżeli została przebita opona w rowerze, to trzeba będzie zmienić ją na nowy model. 

Jak wymienić dętkę w rowerze?

Na to, jak zmienić dętkę w rowerze, składa się kilka działań. Omówmy krok po kroku wszystkie czynności. 

1. Na początek trzeba będzie zdjąć koło z uszkodzoną dętką. W przypadku przedniego nie powinno być żadnego problemu. Nieco bardziej skomplikowana może być sytuacja z drugiej strony, jednak to jak zdjąć tylne koło w rowerze ze zwykłą przerzutką mocowaną do haka ramy, nie jest niczym skomplikowanym. Najlepiej najpierw wrzucić najwyższy bieg (łańcuch na najmniejszej koronce kasety). Następnie trzeba zwrócić uwagę na hamulce. Jeśli korzystamy z innych niż tarczowe, przed zdjęciem koła musimy poluzować szczęki. W tym celu wystarczy je rozpiąć. Nie będą wówczas przeszkadzały w demontażu koła.

2. Kolejny krok to odkręcenie osi. W tym celu, w przypadku szybkozamykaczy QR zwalniamy dźwignię i przytrzymując ją, odkręcamy jednocześnie nakrętkę z drugiej strony do momentu, aż będzie można wyjąć oś. Sztywne osie demontowane są za pomocą klucza imbusowego. 

3. Kiedy oś jest już wyjęta, przechodzimy do przerzutki. Na szczęście nie trzeba jej zdejmować. Jeśli mamy model ze sprzęgłem, przed wyjęciem koła trzeba je zwolnić. Służy do tego mała dźwignia lub przycisk. Przy przerzutkach bez sprzęgła należy po prostu odgiąć wózek, aby poluzować łańcuch.

4. Po tych czynnościach zdejmujemy ostrożnie obręcz uważając, aby nie szarpnąć łańcucha przypadkowym zahaczeniem go o koronki kasety. Gotowe – koło zdjęte, możemy przejść do kolejnych działań. Aby rower stał stabilnie, najlepiej położyć go na boku lub ustawić do góry kołami.

5. Następny krok to spuszczenie powietrza z dętki. Jeśli mamy wentyle Presta, odkręcamy zawór i naciskamy go. W przypadku wentyli samochodowych należy nacisnąć bolec w zaworze, np. za pomocą małego klucza bądź śrubokrętu. Odkręcamy pierścieniową nakrętkę usztywniającą wentyl.

Łyżki do opon znacznie ułatwiają zdjęcie ogumienia.

6. Do zdejmowania opony rowerowej najlepsze będą specjalistyczne narzędzia, np. łyżki. Oponę podważamy, wsuwając łyżkę między nią a obręcz. Drugą łyżkę wkładamy obok pierwszej – niektóre łyżki możemy zaczepić o szprychy dzięki specjalnym haczykom (ułatwi to demontaż "niewygodnych" opon). Energicznym ruchem „objeżdżamy” gumę wzdłuż rantu obręczy, wyciągając ją na zewnątrz i przez powstałą szczelinę wydobywamy dętkę. Następnie sprawdzamy dokładnie, czy w oponie nie tkwi jakiekolwiek ciało obce, np. gwóźdź.

Wyjmowanie dętki nie powinno sprawiać problemów.

7. Nową dętkę lekko pompujemy, by nabrała kształtu. Wkładamy ją do opony i nakładamy na obręcz. Wentyl mocujemy w otworze, nakrętkę pierścieniową przykręcamy do połowy gwintu. Wciskanie opony do rantu zaczynamy od wentyla, by dojść do przeciwległej strony. Oponę montujemy palcami, dopiero na końcu można sobie pomóc delikatnie łyżką do opon. Jeśli był problem ze zdjęciem opony, przed nałożeniem warto posmarować ją płynem do mycia naczyń lub delikatnie powyginać stopkę. To powinno ułatwić nakładanie. Gdy już skończymy, dokręcamy nakrętkę i pompujemy koło do wymaganego ciśnienia, kontrolując czy dętka dobrze układa się w oponie. Wartości – minimalną i maksymalną – można odczytać z opony.

Nową dętkę trzeba napompować zgodnie z zaleceniami producenta ogumienia.

Naprawa dętki rowerowej

W niektórych sytuacjach przebita dętka może być dalej użytkowana, musimy ją tylko sprawnie załatać. To dość ekonomiczne, a zarazem ekologiczne podejście, ponieważ komplet łatek do dętek kosztuje kilka złotych, nowa – przynajmniej kilkanaście, a guma jest odpadem, który rozkłada się bardzo długo. Niestety jest to raczej rozwiązanie doraźne – dobre jeśli jesteśmy akurat gdzieś w trasie. Załatana dętka nie poradzi sobie przy wyższym ciśnieniu, a w dodatku nie zapewni tak dobrej szczelności jak nowy produkt. Dlatego jeśli jest taka możliwość, warto zainwestować w nowy model, a załatany zatrzymać sobie na wszelki wypadek.

Do załatania dętki służą specjalne łatki.

Łatanie dętki – co będzie potrzebne?

Do załatania dętki rowerowej niezbędny jest oczywiście zestaw łatek. Najbardziej praktyczne są te modele, które nie wymagają zastosowania kleju. Na przykład Park Tool GP-2. W komplecie otrzymujemy sześć sztuk. Wystarczy wyczyścić dętkę i przykleić łatkę.

Do niektórych produktów wymagane są natomiast również odpowiednie kleje do dętek, stosowane są one jednak coraz rzadziej. Wówczas, jeśli chcemy skleić dętkę, potrzebujemy klasycznych łatek (bez kleju). Aby to zrobić, należy postępować według instrukcji na opakowaniu. Zwykle po nałożeniu warstwy kleju trzeba chwilę odczekać.

Jak przykleić łatkę na dętkę?

Klejenie dętki rowerowej powinniśmy zacząć od zlokalizowania przebicia. Jeśli jest ono małe, możemy wykorzystać miskę z wodą – po zanurzeniu, z przebitego miejsca będzie wydostawało się powietrze, więc na jego powierzchni pojawią się bąble. Następnie miejsce przebicia trzeba zaznaczyć np. za pomocą kredy. Oczyszczamy je drobnym papierem ściernym. Czasami producenci łatek sprzedają go w komplecie. Kolejny krok to naklejanie łatki na dętkę. Powinno ono przebiegać zgodnie z instrukcją na opakowaniu. Po zaklejeniu dętkę wkładamy do opony, całość montujemy na obręczy i gotowe!

Taka dętka może posłużyć przez jakiś czas, więc to świetny sposób na radzenie sobie w trasie, jeśli akurat nie mamy ze sobą opcji zapasowej. Po powrocie do domu najlepiej będzie jednak ją wymienić, żeby zmniejszyć ryzyko rozklejenia podczas kolejnej wycieczki.

Wymiana dętki w rowerze – cena

To, ile kosztuje wymiana dętki w rowerze zależy od konkretnego serwisu. Zazwyczaj za taką usługę zapłacimy od ok. 30 do ok. 50 zł, do czego należy doliczyć cenę zakupu nowej dętki. Nie jest to dużo, choć przy zestawieniu z kosztami samodzielnej wymiany nie wypada zbyt korzystnie. O ile oczywiście mamy już odpowiednie narzędzia.

Koszt samej dętki to ok. 20-30 zł, wymagany do samodzielnego działania budżet może jednak wzrosnąć, jeśli musimy jeszcze kupić odpowiednie przyrządy, czyli łyżki do opon, kosztujące maksymalnie kilkadziesiąt złotych. Podobną cenę mają pompki, choć zależne jest to od konkretnego modelu – zaawansowane produkty mogą oznaczać wydatek rzędu kilkuset złotych. Najdroższe warianty są jednak przeznaczone dla profesjonalnych warsztatów.