Pętla po Krainie Otwartych Okiennic na Podlasiu

Opis trasy

Podróż rowerem przez Podlasie to doskonały pomysł na wyjazd dla tych, którzy lubią spędzać czas wśród przyrody. W regionie znajdują się cztery parki narodowe i z łatwością można zaleźć się w miejscu odosobnionym, gdzie żyje się zgodnie z rytmem wyznaczanym przez naturę.

Początek trasy prowadzącej po wsiach, które należą do Krainy Otwartych Okiennic, został wyznaczony w Trześciance, obok Cerkwi św. Michała Archanioła. Cała pętla mierzy 48 kilometrów, jednak przejazd da się podzielić na dwie części, jedną prowadzącą na zachód od Trześcianki i drugą mniejszą na południowy wschód.

Szacowany czas potrzebny na pokonanie całego dystansu to między 5 a 7 godzin, dlatego nawet osoby początkujące będą się dobrze bawić podczas pokonywania szlaku. Dodatkowo teren jest płaski, drogi w większości asfaltowe i łatwe do przejechania. Na tej trasie najlepiej poradzą sobie rowery typu MTB, gravel lub trekking, ponieważ, mimo że w większości (około 60%) droga jest pokryta asfaltem, to zdarzają się fragmenty szutrowe, piaszczyste lub wybrukowane kamieniami (około 40%), na których wąskie opony roweru szosowego mogą się nie sprawdzić.

Wydzielona ścieżka rowerowa prowadzi jedynie na 6-kilometrowym odcinku wzdłuż drogi krajowej nr 685, reszta to drogi publiczne o małym natężeniu ruchu. Jedyny odcinek, który wymaga więcej czujności, znajduje się w Rybołach. Tam też przebiega droga krajowa nr 19 z dużym ruchem samochodowym.

Kolorowe domki

Ze względu na dystans oraz znikomy ruch samochodowy jest to propozycja przejazdu dla całej rodziny. Wyjątek stanowią małe dzieci, które jeszcze nie czują się na dwóch kółkach zbyt pewnie, w takiej sytuacji zalecane jest skrócenie trasy tylko do zachodniej pętli, pomijając Narew, tam znajduje się przejazd po starej kładce, z którym nie każdy może sobie poradzić.

Cerkiew św. Michała Archanioła

Wyjazd z Trześcianki w kierunku zachodnim prowadzi drogą wojewódzką nr 685, na pierwszym skrzyżowaniu należy jechać prosto na szutrówkę, zgodnie ze znakiem, który wskazuje Soce. Kolejne miejscowości następujące po sobie to:

Pawły, Ryboły, Kaniuki, Ciełuszki i Puchły. Mniejsza, południowo-wschodnia pętla przechodzi przez Ancuty i Narew.

Trześcianka i Narew znajdują się na trasie Podlaskiego Szlaku Bocianiego, który znajduje się na terenie północno-wschodniej polski, najliczniejszego skupiska bociana białego w całej Europie.

Dojazd do trasy

Do miejscowości na trasie nie ma możliwości dojazdu komunikacją zbiorową, więc najlepiej dojechać tam własnym samochodem. W Trześciance znajduje się parking, na którym można zostawić samochód.

Atrakcje na trasie

Rustykalny klimat Podlasia to atrakcja niespotykana w innej części kraju, dodatkowo w Trześciance, Soce i np. Puchłach można oglądać oryginalną ludową zabudowę, na której znajdują się piękne regionalne zdobienia snycerskie. Cerkwie na Podlasiu są bardzo często spotykane, w większości z nich odprawia się nabożeństwa i stanowią ważny element historii sakralnej, szczególnie we wschodniej części kraju. Skanseny czy muzea poświęcone kulturze i historii ludowej to ciekawy przerywnik podczas podróży Podlaskimi trasami rowerowymi.

• Cerkiew Św. Michała Archanioła w Trześciance – pierwszy dokument mówiący o drewnianej cerkwi w tej miejscowości pochodzi z 1773 roku, jednak budynek, który można oglądać, powstał później w 1867 roku. Cerkiew jest dostępna dla zwiedzających poza godzinami odprawiania nabożeństw.
• Drewniana kapliczka pod wezwaniem Św. Proroka Eliasza w Socach — pochodzi z początku XX wieku. W Socach znajdują się również charakterystyczne, ustawione przy każdym wejściu do wsi wotywne krzyże, pochodzą one z XIX wieku, kiedy to wieś zmagała się z epidemią cholery.
• Cerkiew Św. Jana Teologa w Pawłach — budynek powstał w 1824, na terenie istniejącego cmentarza. Miejsce znajduje się pośród drzew, odsunięte od głównych szlaków komunikacyjnych. Jest dostępne dla zwiedzających.
• Cerkiew Świętych Kosmy i Damiana w Rybołach — pierwsze wzmianki o cerkwi w Rybołach pochodzą jeszcze ze średniowiecza. Aktualnie dostępny dla wiernych jest murowany budynek, który powstał w 1877. W świątyni można zobaczyć trzyrzędowy ikonostas, przed nim w kiotach wystawione są ikony patronalna oraz XVII-wieczna Rybołowska Ikona Matki Bożej, która została odrestaurowana w 1980 roku.
• Cerkiew pw. Św. Jerzego w Rybołach — wzniesiona w 1874 roku, jako pomocnicza względem parafialnej cerkwi Świętych Kosmy i Damiana w Rybołach. Zabytek można zwiedzać, lecz należy sprawdzić, w jakich dniach i godzinach odbywają się nabożeństwa.
• Cerkiew pod wezwaniem Opieki Matki Bożej w Puchłach — bardzo ważny ośrodek kultu Maryjnego na Podlasiu, we wnętrzu świątyni znajduje się ikona powstała w XVIII wieku. Budynek został wpisany do rejestru zabytków w 2003 roku.

Cerkiew pod wezwaniem Opieki Mtki Bożej w Puchłach

• Muzeum wsi w Soce — muzeum znajduje się na prywatnej posesji, miejsce jest ogólnodostępne i można je zobaczyć na własną rękę, lecz warto skorzystać z możliwości prowadzenia po skansenie przez mieszkańca. Zgromadzone eksponaty przybliżają historię życia na wsi oraz pozwalają poznać kulturę regionu.

Muzeum wsi w Soce

• Wieża widokowa w Narwi — punkt widokowy, który jest ogólnodostępny dla turystów. Z wieży rozpościera się widok na rzekę Narew oraz pobliski park miejski.
• Cerkiew Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Narwi — w 1529 roku nieustalony darczyńca ufundował budowę cerkwi. Budynek był wielokrotnie odnawiany i odbudowywany po zniszczeniach, jakich doznawał w trakcie wojen i innych konfliktów. W 1990 roku pożar strawił wnętrze kościoła, a odbudowa trwała 4 lata.

Cerkiew Podwyższenia Krzyża Pańskiego

• Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i Św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Narwi — charakterystyczny, bo jedyny na trasie kościół rzymskokatolicki, jednak stylistyką bardzo nawiązuje do architektury cerkiewnej. Na przykładzie tej budowli widać jak ogromny wpływ na codzienne życie ma tradycja.
• Skansen w Koźlikach — w skansenie znajdują się wiejskie chaty, spichlerz, stodoła, stajnia, dawna sauna zwana „banią”, przystań kajakowa oraz wiatrak koźlak. Miejsce oferuje również noclegi utrzymane w klimacie lokalnego folkloru. Pokonując opisaną trasę zgodnie z wytyczonym śladem, nie dojedziemy rowerem do tej atrakcji, miejsce jest położone na południe od szlaku, za rzeką Narew. Warto jednak pamiętać o skansenie jako o uzupełnieniu wycieczki, można tam dojechać samochodem.
• Kładka na rzece Narew — jeden z najciekawszych i problematycznych punktów na trasie. Znajdujący się na początku drugiej pętli przejazd przez kładkę jest dość prowizoryczny i czasem bywa nieprzejezdny. Można wtedy nadłożyć trochę drogi i zamiast przez Ancuty, pojechać dalej asfaltową drogą i wjechać do wsi Narew od strony północno-wschodniej.

Noclegi lub miejsca postojowe

Trasę można pokonać w jeden dzień, więc noclegi są opcjonalne. Warto zaplanować postoje w miejscach, gdzie znajdują się opisane atrakcje turystyczne, aby połączyć odpoczynek ze zwiedzaniem.

Rekomendowanym miejscem na postój i posiłek jest kładka nad Narwią we wsi Puchły, ze względu na towarzyszące widoki.

Gdzie zjeść

Wytyczony szlak prowadzi po wsiach i małych miejscowościach, w których dominują gospodarstwa agroturystyczne. Tam można skosztować regionalnych specjałów jak np. kartacze, kindziuk, babka ziemniaczana czy sękacz. Warto jednak mieć na uwadze, że poza sezonem letnim, typowo turystycznym, dostępność będzie ograniczona.

Dobrze wiedzieć

Trasę w okolicach Trześcianki najlepiej przejechać w okresie od wiosny do jesieni, ze względu na krajobraz oraz dostępność atrakcji turystycznych. Deszcze nie będzie przeszkodą, nawet podczas załamania pogodowego trasa jest przejezdna.

Praktyczne wskazówki

Ze względu na odległość od większych miast najlepiej zabrać ze sobą prowiant oraz zapas wody, szczególnie jeśli przejazd jest zaplanowany poza sezonem turystycznym.

Dodatkowo standardowy ekwipunek rowerowy w postaci podręcznych narzędzi, zapasowych dętek oraz powerbanku będzie niezbędny.