Pętla po śląskich lasach Panewnickich

Opis trasy

Trasy rowerowe na Śląsku mają bardzo dobrą opinię, a liczba turystów z roku na rok się zwiększa. Mimo że region jest wciąż kojarzony z industrialnym i miejskim krajobrazem, wystarczy oddalić się 10 kilometrów od centrum miasta, aby znaleźć las pełen różnych tras rowerowych, z Katowic można swobodnie tam dojechać w kilkanaście minut.

Lasy Panewickie, Katowice

Historyczna dzielnica Zadole aktualnie jest częścią Katowic, to właśnie tam, w miejskim parku wyznaczono początek 45-kilometrowej pętli po Lasach Panewnickich.

Pierwsze 3 prowadzą na północ przez peryferia miasta a biegnące tam tory kolejowe, stanowią swoistą granicę zabudowań, za nimi znajdują się już lasy i początek Uroczyska Buczyna. Aby jechać zgodnie z opisywaną trasą, warto posługiwać się nawigacją z wgranym śladem GPS, ponieważ po drodze jest wiele, przecinających się w różnych miejscach, leśnych tras rowerowych i można nieumyślnie nadłożyć nawet kilkanaście kilometrów.

Drogi z ruchem samochodowym stanowią niecałe 40% trasy, lecz w większości biegną przez tereny zabudowane z chodnikiem lub wyznaczonym poboczem, dlatego na ten przejazd można wybrać się z dziećmi. 60% całości wyznaczonej odległości to głównie asfalt, na pozostałych 40 dominuje piach, szuter, trawa oraz kamienia. Z tego względu najlepiej wybrać rower z szerszymi oponami jak np. MTB, trekkingowy czy crossowy. Warto zabezpieczyć się przed błotem, które może występować na leśnych fragmentach, zwłaszcza po deszczu.

Staw, Lasy Panewskie w Katowicach

Trasa prowadzi dalej do Halemby, południowej dzielnicy Rudy Śląskiej i kolejno przez Chudów, Mikołów i Śmiłowice, odcinek charakteryzują mało uczęszczane przez samochody wiejskie drogi asfaltowe i szutrowe.

Leśny teren znów zaczyna się przy dolinie Jamny, za nią należy kierować się w stronę akwenu Starganiec, tam można odpocząć na ogólnie dostępnej plaży, aby mieć siłę na ostatnie 4 kilometry.

Dojazd do trasy

Park Zadole, który jest wyznaczonym miejscem startu trasy, znajduje się 1,5 kilometra od stacji PKP Katowice Piotrowice. Na wymieniony dworzec można dojechać pociągiem Kolei Śląskich z dworca głównego w Katowicach.

Niedaleko głównej stacji PKP w Katowicach znajduje się również międzynarodowy i krajowy dworzec autobusowy. PKS mieści się 600 metrów dalej na ul. Sądowej 5.

Atrakcje na trasie

Dla tych, którzy nie znają rejonów górnego śląska, a lubią wycieczki rowerowe, dużym zaskoczeniem będą Katowice. Atrakcje turystyczne, które warto zobaczyć, są najczęściej zlokalizowane w obrębie miasta, jednak poza jego granicami również można się dobrze bawić. Katowickie atrakcje potrafią zatrzymać na dłużej dlatego, mimo że trasa zajmuje kilka godzin, dobrze później wygospodarować czas na zwiedzanie miasta.

• Park Zadole w Katowicach — miejsce wyjazdu na trasę oraz teren rekreacyjno-turystyczny położony w Katowickiej dzielnicy Ligota, 8 kilometrów od centrum miasta. W parku są też tężnia solankowa, plac zabaw dla dzieci a niedaleko restauracja.

Park Zadole w Katowicach

• Uroczysko Buczyna — zespół przyrodniczo-krajobrazowy o powierzchni 65,32 hektarów, w którym znajdują się rzadkie okazy roślin, np. pływacz — roślina mięsożerna, jest to również jednym z etapów Szlaku Przyrody Województwa Śląskiego.

Uroczysko Buczyna

• Zrośnięte sosny — dendrologiczny unikat. Dwa drzewa, które mają jedną wspólną gałąź. Umiejscowione w lesie w okolicach uroczyska.

Zrośnięte sosny

• Czarny Staw i Ginące Drzewa — jeden z grupy stawów, który powiększył się z powodu powstającego zapadliska pokopalnianego. W efekcie osuwania się ziemi zalane zostały pobliskie drzewa. Wyjątkowy widok, który pokazuje, jak działalność człowieka oddziałuje na naturę.
• Dolina Kłodnicy — mieści się między Katowicami a Rudą Śląską niedaleko Czarnego Stawu. Wzdłuż koryta rzeki, znajduje się ścieżka spacerowa, idealna na spędzenie czasu w ciszy i odosobnieniu.
• Bunkier Ruda Śląska oraz Schrony Bojowe — w niewielkiej odległości od wytyczonej trasy znajdują się liczne fortyfikacje z czasów II Wojny Światowej oraz Zimnej Wojny.
• Zamek w Chudowie — nieliczna w tym regionie wczesnorenesansowa prywatna siedziba, powstała w 1. połowie XVI wieku. W skład zespołu wchodzi zamek oraz spichlerz z XVIII wieku. Turyści mają możliwość zwiedzania obiektu tylko w miesiącach wiosenno-letnich.

Zamek w Chudowie

• Drewniany kościół pw. św. Piotra i Pawła Mikołów — w 1757 roku rozpoczęto budowę kościoła, który można oglądać do dziś. W tym samym miejscu wcześniej istniał już kościół, pierwsze źródła podają rok 1325.
• Dolina rzeki Jamny — zespół przyrodniczo-krajobrazowy, który został objęty ochroną ze względu na wyjątkowo cenne fragmenty krajobrazu naturalnego. Potok jest wyjątkowo kręty, płynie głęboką doliną a obok można spotkać rzadkie, często będące pod ochroną, drzewa, krzewy oraz inne organizmy żywe.

Noclegi lub miejsca postojowe

Przejechanie przedstawionej pętli zajmuje między 2 a 3 godzinami, w zależności od stopnia zaawansowania uczestników, tempa oraz liczby zaplanowanych odpoczynków na trasie.

Na poszczególnych kilometrach trasy znajdują się liczne miejsca postojowe oraz punkty widokowe.

• 3. kilometr — ławki oraz stojaki rowerowe umiejscowione zaraz za przejazdem przez tory kolejowe, 500 metrów dalej zaczyna się Uroczysko Buczyna.
• 6. kilometr — zrośnięte sosny, okolica zachęca do robienia pamiątkowych zdjęć i odpoczynku w środku lasu.
• 8. kilometr — w okolicy Ginących Drzew, niedaleko Czarnego Stawu postawiono zadaszone ławki, natomiast zaraz przy drodze znajduje się parking samochodowy.
• 15. kilometr — punkt widokowy, obok przecinają się liczne ścieżki piesze oraz rowerowe.
• 25. kilometr — w Chudowie warto zaplanować dłuższy postój i zobaczyć pomnik przyrody, czyli Topolę Teklę, zamek, stary nieczynny spichlerz oraz 18 tonowy głaz narzutowy. Obok dużego parkingu znajdują się wiaty dla rowerzystów.
• 41. kilometr — Plaża przy stawie Starganiec oraz dwa duże parkingi wzdłuż ul. Owsianej.
• 42. kilometr — ławki oraz stojaki rowerowe w miejscu dwóch pomników Obrońców Katowic.
• 43. kilometr — altanka w przyszpitalnym parku.

Gdzie zjeść

Trasa w większości prowadzi po mniejszych miejscowościach, wsiach i peryferiach miast, więc poza sezonem punkty gastronomiczne mogą być zamknięte. W prowiant na przejazd można zaopatrzyć się w większych dyskontach w Katowicach lub Rudzie Śląskiej. Tam również jest najwięcej restauracji lub kawiarni.

Dobrze wiedzieć

Na przejazd po Lasach Panewnickich można wybrać się o każdej porze roku, jednak ze względu na ilość szutrowych i leśnych ścieżek najlepiej to zrobić, kiedy jest stosunkowo sucho. Po deszczu niektóre odcinki mogą być trudne w przejechaniu lub mocno błotniste.

W Parku Zadole przez cały rok funkcjonuje basen, latem dodatkowo można korzystać z części zewnętrznej.

Praktyczne wskazówki

W niewielkiej odległości od trasy nie ma niestety punktów napraw rowerów, serwisy znajdują się za to w Katowicach lub Rudzie Śląskiej.

Warto więc zaopatrzyć się w najpotrzebniejsze narzędzia. Na odcinkach prowadzących przez las dobrze kierować się śladem GPS, można zbłądzić i niepotrzebnie kluczyć wokół.