Zwiedzanie zamków i pałaców w okolicach Raciborza na dwóch kółkach

Opis trasy

Śląsk jest znany nie tylko z kopalni węgla, ale również z przepięknej przyrody i bardzo ciekawych zabytków. Warto poznać pałace i zamki, które znajdują się w okolicy Raciborza. Trasy dla rowerzystów często biegną przez wsie, łąki lub wzdłuż rzek. Poza podziwianiem krajobrazów, można poznać również bliżej tamtejsze zabytki. W Raciborzu znajduje się Zamek Piastowski, ale równie interesujące są na przykład Pałac w Rudniku, czy ruiny w Strzybniku. Odległość nie jest przerażająca, ale górek i pagórków na tym odcinku zdecydowanie nie brakuje.

Przejechanie trasy zajmie nie więcej niż 3 godziny. Liczy ona 54,1 km. Po większości dróg (90%) poruszają się samochody, więc trzeba być przez cały czas uważnym i skoncentrowanym. Ze względu na piach i kamienie, które mogą się pojawić na 20% trasy, warto przejechać ją na rowerze górskim, crossowym lub trekkingowym.

Wycieczka śladami zamków i pałaców zaczyna się kilkaset metrów od dworca PKP i PKS przy raciborskim rynku. Po odwiedzeniu Kolumny Matki Bożej i ewentualnym zaopatrzeniu się w prowiant w tutejszym sklepie spożywczym, można ruszać w drogę.

Rynek w Raciborzu

Pierwsze utrudnienia są już na samej ulicy Odorzańskiej. Mogą na niej występować piach i kamienie. Taki stan będzie utrzymywał się do Zamku Piastowskiego w Raciborzu. Za nim nawierzchnia zdecydowanie się poprawia. Trzeba minąć Park Zamkowy i kładkę na Odrze, a później jechać w górę rzeki. Na odcinku około 600 m przy Hali Sportowej znowu jest gorszy fragment trasy. Lepiej na nim uważać, ponieważ mogą się tu pojawić piach lub kamienie. Następna taka nawierzchnia występuje również pod koniec ulicy Piotrowskiej. Ciągnie się aż do początku Górnośląskiej.

Trasa prowadzi do wsi Brzeźnica. Aby zobaczyć zabytkowy, stary młyn, należy skręcić w prawo z ulicy Kozielskiej w Leśną. Następnie po obejrzeniu obiektu, trzeba wrócić do głównej drogi.

Podobnie sytuacja wygląda przy ruinach pałacu w Łubowicach. Tutaj też trzeba zjechać z głównej trasy, aby je zobaczyć.

Ruiny pałacu w Łubowicach

Pogorszenie nawierzchni występuje również w Grzegorzowicach na drodze numer 421 – aż do zjazdu na Żabnik. Następnie wycieczka biegnie do Sławikowa. W tej miejscowości można się spodziewać złej nawierzchni na ulicy Parkowej. Po wyjechaniu z tej wsi również jest długi odcinek z piaszczysto-kamienisty. Kończy się dopiero tuż przed Pałacem w Czerwięcicach.

Pałac w Czerwięcicach

Następnie należy przejechać przez trzy wsie: Szonowice, Modzurów, Jastrzębie. W każdej z nich znajduje się pałac. Aby zobaczyć ten ostatni, należy trochę nadrobić drogi. Odcinek pomiędzy Jastrzębiem a Krowiarkami jest najbardziej wymagający na całej wycieczce. Nie dość, że pod górę, to jeszcze występuje kiepska nawierzchnia. 

Pałac Modzurów

Jedynym, co nagradza ten wysiłek jest Pałac z 1826 roku Hansa II Grafa von Henckel-Gaschin w Krowiarkach. Przed Kolonią Strzybnik również bywa mocno wyboiście i pod górę. Jednak już w samym Strzybniku można przez chwilę odpocząć, dokupić na przykład wodę i obejrzeć ruiny pałacu. Zaraz za nim jest wieś Rudnik, w której również są pozostałości zabytkowej budowli. Z niej trasa prowadzi prosto do Raciborza. Tutaj kończy się pętla.

Dojazd do trasy

Wycieczka zaczyna się przy rynku w Raciborzu, niedaleko dworca PKP (450m) i dworca PKS (400m do centrum). Można tutaj dojechać pociągiem lub autobusem. Do tej miejscowości warto się wybrać własnym samochodem. W okolicy rynku są dwa parkingi bezpłatne.

Atrakcje na trasie

Trasa biegnie śladami zamków i pałaców na ziemi raciborskiej. Dlatego to właśnie one znalazły się przede wszystkim na liście atrakcji. Jednak poza nimi są jeszcze dwa lub trzy innego rodzaju obiekty zabytkowe.

• Zamek Piastowski w Raciborzu – jego początki nie są dokładnie znane. Ze względu na liczne przebudowy stanowi on ciekawą mieszankę różnych stylów architektonicznych. Jednym z najcenniejszych obiektów na Zamku Piastowskim w Raciborzu jest kaplica św. Tomasza Becketa z Canterbury. To perła śląskiego gotyku.
• Kolumna Matki Bożej – wykonana w latach 1725–1727 przez austriackiego artystę Jana Melchiora Oesterreicha. Znajduje się na samym środku raciborskiego rynku. Wcześniej w tym miejscu stał średniowieczny dom kupców. Kolumna Matki Bożej w Raciborzu została ufundowana na życzenie Marii Elżbiety Gaschin i rajców raciborskich. Miało być to podziękowanie za uratowanie miasta przed epidemią cholery.
• Przystań wodna ze sceną – to miejsce typowo rekreacyjne, w którym można zatrzymać się na odpoczynek. Wiele osób spaceruje, jeździ na rolkach lub na rowerach. Co jakiś czas na przystani wodnej odbywają się pokazy różnych obiektów pływających.
• Pałac w Rudniku – pierwszy murowany dwór między Rudnikiem a Kropkami wybudowano prawdopodobnie w 1760 roku. W 1797 roku tę miejscowość i okoliczne dobra kupił Fryderyk Henryk Karol von Marwitz. Za jego sprawą w pierwszej połowie XIX wieku powstał pałac. Kiedyś prezentował się naprawdę imponująco. Dzisiaj pozostały po nim tylko smutne pozostałości. Można do niego wejść, zrobić zdjęcia, ale oficjalnego zwiedzania nie ma.
• Ruiny pałacu w Strzybniku – wybudowano go w połowie XIX wieku z inicjatywy Jadwigi Zofii von Drechsler. Budowla przechodziła z rąk do rąk. W 1919 roku została odnowiona i przebudowana. Otaczały ja piękny park krajobrazowy, w którym można było spotkać rzadkie gatunki drzew. Warto wśród nich wymienić na przykład: buk czerwonolistny, kasztan jadalny, czy platan klonolistny. Obecnie w miejscu dawnego pałacu są tylko ruiny. Wokół nich zachowały się jednak: kuźnia, czworaki i park dworski.
• Pałac w Krowiarkach – w XIX wieku przebudowała go słynna na Śląsku rodzina Henckel von Donnersmarck. Dzisiaj znajduje się w rękach prywatnych. Właściciel obecnie prowadzi w budynku prace, mające na celu przywrócenie obiektowi dawną świetność. Pałac można zobaczyć z zewnątrz, ale tylko wtedy, gdy właściciel się zgodzi. Najlepiej wcześniej do niego napisać lub zadzwonić. Łącznie obiekt ma 4000 metrów kwadratowych powierzchni. Znajduje się w nim aż 30 piwnic! W parku angielskim jest klasycystyczne mauzoleum z około 1870 roku – również poddawane pracom renowacyjnym.
• Pałac w Jastrzębiu – wybudowany w XVIII wieku. W 1994 roku przeszedł w ręce prywatne. Od tego czasu został odrestaurowany. Otacza go park. Niestety jest zamknięty dla turystów.
• Pałac w Modzurowie – postawiony w 1864 roku w stylu neogotyckim przez rodzinę von König. Aktualnie znajduje się w nim Stacja Hodowli Roślin. Atrakcją jest również park krajobrazowy z aleją grabową oraz egzotycznymi drzewami. Wnętrza pałacu w Modzurowie w pewnym stopniu się zachowały. Można je zwiedzać po wcześniejszym zarezerwowaniu terminu.
• Pałac w Szonowicach – wybudowany przez rodzinę von Selchow w 1870 roku. Otacza go park, który tak samo, jak pałac kiedyś był piękny, a dzisiaj jest mocno zaniedbany.
• Pałac w Czerwięcicach – zachował piękną bryłę i ciekawe wieżyczki. Znajduje się na wzgórzu. Pałac został wybudowany w 1892 roku z inicjatywy Wiktora von Wrochem. Obecnie jest w rękach prywatnych.
• Ruiny pałacu w Sławikowie – dziedziniec można zwiedzać w każdą niedzielę od maja do września w godzinach 12.00–17.00. Obiekt jest pod opieką Fundacji Gniazdo. Od 2019 roku trwa odgruzowywanie go, w czym pomagają wolontariusze. Gmina próbuje zdobyć środki na remont pałacu, ale kwota, która pomogłaby przywrócić mu dawny blask jest gigantyczna.
• Ruiny Pałacu w Łubowicach – wybudował go Karl Wenzl von Kloch w 1780 roku. To było miejsce urodzenia wybitnego romantycznego poety – Josepha v. Eichendorffa. Z całego pałacu zostały tylko zewnętrzne mury, fragmenty ścian działowych, połacie starej posadzki i część piwnic.
• Stary młyn w Brzeźnicy – kiedyś młyn wodny, a dziś odrestaurowany kompleks budynków. Położony wśród zieleni oraz akwenów. Znajduje się tutaj restauracja i pensjonat. Pierwsza serwuje tradycyjną, polską kuchnię, a drugi oferuje pokoje nawiązujące do stylu pałacowego. Warto je zobaczyć!

Noclegi lub miejsca postojowe

Na tak krótkiej trasie nie ma potrzeby kupowania noclegu. Jednak, jeżeli ktoś chce przedłużyć sobie wycieczkę, to po drodze znajdzie pojedyncze wille, zajazdy i dworki. Występują one głównie w Raciborzu oraz w Szonowicach. W tej pierwszej miejscowości ceny są bardzo wysokie, a w tej drugiej trochę niższe. Warto się zatrzymać na postój na przystani wodnej ze sceną w Raciborzu. W okolicy znajduje się Zamek Piastowski oraz dwa punkty gastronomiczne. Sama przystań jest miejscem z przyjemnymi widokami na wodę. Na scenie często odbywają się różne wydarzenia, co jest dodatkową atrakcją.

Gdzie zjeść

Przejechanie tego odcinka nie powinno zająć dłużej niż 3 godziny. Warto zabrać ze sobą niewielkie ilości prowiantu. Można przy okazji zatrzymać się na obiad. Na trasie jest kilka restauracji, punktów z szybkim jedzeniem typu fast-food oraz piekarni. Szczególnie warte uwagi miejsce to Browar Zamkowy Racibórz. Można tutaj nie tylko zjeść obiad, ale również zobaczyć, jak wytwarza się piwo.

Dobrze wiedzieć

Na trasie jest wiele przewyższeń, a miejscami nawierzchnia asfaltowa zamienia się w piach i kamienie. Dlatego do jej przejechania najlepsze będą takie pory roku, jak wiosna, lato, jesień. Zimą drogi mogą być zwyczajnie nieprzejezdne lub wyjątkowo śliskie. Warto zabrać ze sobą dokumenty, pieniądze oraz zestaw naprawczy do roweru. W zależności od pogody, może przydać się dodatkowa bluza lub kurtka przeciwdeszczowa. Na głowę obowiązkowo kask!

Praktyczne wskazówki

Warto zabrać ze sobą nawigację, powerbank, butelkę wody, prowiant, a nawet zapasową dętkę. Sklepy rowerowe i serwisy naprawcze są w następujących miejscowościach: Racibórz, Sławków, Rudnik.