Mandaty dla rowerzystów 2025 – za jakie wykroczenia grożą największe kary i jak ich uniknąć?

Mandaty dla rowerzystów to temat, który z roku na rok zyskuje na znaczeniu. Rosnąca liczba kolarzy w miastach oraz na trasach rekreacyjnych sprawia, że coraz więcej osób zastanawia się, co grozi im za nieprzestrzeganie przepisów. Nowelizacje prawa i zaostrzenia kar mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa wszystkich uczestników ruchu drogowego. Dlatego warto wiedzieć, kiedy i za co możemy dostać mandat oraz jak go uniknąć.

Za niezgodną z zasadami jazdę rowerem, można otrzymać spory mandat.

 Przepisy prawne dla rowerzystów – gdzie szukać informacji o wykroczeniach i mandatach?

Przepisy, których nieprzestrzeganie wiąże się z ryzykiem otrzymania mandatu to nie „widzimisię” policjantów. Wynikają one z zapisów, określonych w różnych dokumentach. Podstawą prawną dla kar nakładanych na rowerzystów są:

• Kodeks wykroczeń (Dz.U. 1971 nr 12 poz. 114 z późn. zm.), szczególnie art. 97 oraz art. 87 paragraf 1a,
• Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. 1997 nr 98 poz. 602), m.in. art. 33 i 26,
• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatu karnego (Dz.U. 2021 poz. 2366).

To właśnie na ich podstawie policja i straż miejska mogą nakładać mandaty dla rowerzystów.

 Najczęstsze wykroczenia i mandaty dla rowerzystów – aktualny taryfikator 2025

Wykroczenia i wysokość mandatów w 2025 roku

 Statystyki wypadków z udziałem rowerzystów w Polsce – kto jest najczęstszym sprawcą?

Omawiając przepisy, warto przyjrzeć się temu, czym może skutkować ich nieprzestrzeganie. Wypadki z udziałem rowerzystów są, niestety, dość powszechne. Wiele z tych zdarzeń ma miejsce właśnie dlatego, że kolarz nie dostosował się do obowiązujących regulacji.

 Wypadki z udziałem rowerzystów w 2023 roku

Według danych Komendy Głównej Policji, w 2023 roku rowerzyści uczestniczyli w 3 596 wypadkach drogowych. W ich wyniku zginęło 154 rowerzystów, a 3 264 osoby zostały ranne. Większość tych wypadków miała miejsce na obszarach zabudowanych (3 152 wypadki), jednak te poza obszarem zabudowanym charakteryzowały się wyższą śmiertelnością – w 444 wypadkach zginęło 71 osób, co oznacza, że co szósty wypadek kończył się śmiercią.

 Najczęstsze przyczyny wypadków z winy rowerzystów

W 2023 roku rowerzyści przyczynili się do powstania 1 313 wypadków, w których zginęło 75 osób, a 1 282 osoby doznały obrażeń ciała. Najczęstszymi przyczynami tych wypadków były:

• nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu,
• niedostosowanie prędkości do warunków ruchu,
• nieprawidłowe wykonywanie manewrów, takich jak skręcanie czy zmiana pasa ruchu

 Jazda po alkoholu na rowerze – konsekwencje finansowe i prawne

Mandat za jazdę rowerem po alkoholu (0,2–0,5‰) to aż 1000 zł, a przy wyższym stężeniu tej substancji we krwi nawet 2500 zł. W skrajnych przypadkach sprawa może zostać skierowana do sądu, a rowerzysta może usłyszeć zarzuty. Co istotne, nie trzeba uczestniczyć w kolizji – wystarczy sam fakt poruszania się rowerem w stanie nietrzeźwości.

 Jazda po chodniku rowerem – mandat nie dla każdego

Choć jazda rowerem po chodniku jest niedozwolona, to jednak istnieją pewne wyjątki od tej reguły. Warto wiedzieć, że rowerzysta może poruszać się po chodniku w trzech sytuacjach:

1. Gdy opiekuje się dzieckiem do lat 10 na rowerze,
2. Gdy warunki pogodowe są niebezpieczne (śnieg, deszcz, silny wiatr),
3. Gdy brak innej infrastruktury i jednocześnie dopuszczalna prędkość na jezdni przekracza 50 km/h, a chodnik ma ponad 2 m szerokości.

W pozostałych przypadkach grozi mandat za jazdę rowerem po chodniku o ile nie dopuszczają tego odpowiednie znaki. Warto przy tym pamiętać, że jej wielkość zależy od przewinienia. Jeżeli rowerzysta będzie jechał szybko, przekraczając prędkość z jaką normalnie poruszają się piesi lub naruszy inne przepisy o korzystaniu z chodnika, kara może wynieść nawet 300 zł. Określenie tej prędkości w dużej mierze zależy od policjanta, jednak zazwyczaj lepiej nie przekraczać 10 km/h.

 Przejazd przez pasy – co mówią aktualne przepisy?

To zdecydowanie jedno z najczęstszych wykroczeń, jakich dopuszczają się rowerzyści. Nie zawsze wynika jednak z lenistwa i niechęci do zsiadania z roweru, ponieważ przyczyną często jest brak wiedzy, że tak właśnie należy postąpić. Jazda rowerem po przejściu dla pieszych jest zakazana. Obowiązkiem kolarza jest więc zejście z roweru i przeprowadzenie go przez pasy. W przeciwnym razie grozi mandat za przejazd rowerem po pasach – 100 zł. W tym przypadku największą motywacją powinno być jednak bezpieczeństwo. Z roweru nie trzeba zsiadać wtedy, kiedy równolegle z pasami prowadzi droga dla rowerów.

Przejazd rowerem przez pasy dla pieszych może zakończyć się wypadkiem.

 Korzystanie z telefonu podczas jazdy rowerem – ile wynosi mandat i dlaczego to niebezpieczne?

Rowerzyści często zadają pytanie, jakiej wysokości mandatem możesz zostać ukarany za korzystanie z telefonu podczas jazdy rowerem? Zgodnie z przepisami przewinienie to jest traktowane analogicznie jak w przypadku kierowców samochodów. Oznacza to, że kolarz może otrzymać mandat o wysokości 500 zł. Wysoka kara ma swoje uzasadnienie – nawet chwilowa utrata koncentracji może doprowadzić do groźnej sytuacji. Dotyczy to zwłaszcza osób jadących na rowerze, które trzymając telefon w ręce nie są w stanie zareagować na nieprzewidziane sytuacje. Wystarczy wówczas niewielka dziura w nawierzchni lub silniejszy podmuch wiatru, aby mogło dojść do niebezpiecznej sytuacji.

 Mandat za brak karty rowerowej – kogo dotyczy?

W tym przypadku wiadomości są bardzo dobre. Dorośli nie muszą posiadać żadnego dokumentu uprawniającego do jazdy rowerem. Mandat za brak karty rowerowej grozi tylko osobom między 10. a 18. rokiem życia. Należy zatem zadbać, aby podopieczni posiadali stosowany dokument i naprawdę znali najważniejsze przepisy. Zwłaszcza, że tak naprawdę, w większości przypadków karę za brak karty rowerowej i tak będą musieli ponieść rodzice opłacający mandat.

 Pozostałe mandaty i popularne mity – co naprawdę grozi rowerzystom?

Mandat za brak kasku na rowerze – MIT

Nie istnieje taki mandat. Kask nie jest obowiązkowy w Polsce – to wyłącznie kwestia bezpieczeństwa i zdrowego rozsądku.

Mandat za rower na klatce schodowej – MIT

Choć brzmi to dość specyficznie, niektórzy rowerzyści, zazwyczaj w wyniku sąsiedzkich sprzeczek, zastanawiają się, czy grożą im jakieś sankcje za trzymanie swoich dwóch kółek w korytarzu. Nie ma przepisów ogólnokrajowych, które by tego zabraniały. Zakaz może co prawda wynikać z przepisów przeciwpożarowych albo regulaminu wspólnoty mieszkaniowej, ale nie jest to wykroczenie karane mandatem przez policję.

Mandat za brak oświetlenia w rowerze - PRAWDA

Rower musi być wyposażony w:

• przednie światło białe lub żółte,
• tylne światło czerwone stałe lub migające,
• tylne czerwone światło odblaskowe,

Braki w tym wyposażeniu mogą skutkować mandatem od 50 do 200 zł. Dużo w tym przypadku zależy od warunków, w jakich akurat będzie jechał rowerzysta.

 Jak uniknąć mandatu – praktyczne porady dla każdego rowerzysty

Rowerzyści czasem zastanawiają się, jak mogliby obejść przepisy i uniknąć kary. Tymczasem nie ma żadnych tajemnych sposobów na ucieczkę przed sankcjami. Najlepszą, a zarazem najrozsądniejszą metodą jest po prostu stosowanie się do obowiązującego prawa. Aby uniknąć mandatu wystarczy kilka prostych zasad:

• Przestrzegaj podstawowych przepisów – zwłaszcza dotyczących alkoholu, chodników i świateł.
• Dbaj o stan techniczny i wyposażenie roweru.
• Nie używaj telefonu podczas jazdy – zatrzymaj się, jeśli musisz go obsłużyć.
• Naucz dzieci zasad ruchu i przypomnij im o konieczności posiadania karty rowerowej.

 Mandaty dla rowerzystów to przede wszystkim kwestia bezpieczeństwa

Ostatnie zmiany wprowadzono w 2022 roku i od tego czasu nie pojawiły się istotne korekty ani w przepisach, ani w taryfikatorze. Nic nie zapowiada także wprowadzenia nowych mandatów dla rowerzystów, choć w mediach coraz częściej mówi się o konieczności przyjrzenia się kwestii nielegalnych rowerów elektrycznych. Takich pojazdów spotyka się coraz więcej, a kary nadal są stosunkowo rzadkie. Może to prowadzić do weryfikacji przepisów oraz ich aktualizacji pod kątem zwiększenia kar dla osób korzystających z e-bików o parametrach niedostosowanych do norm prawnych.