Trasa rowerowa Jaworzno — Pustynia Błędowska, czyli niezwykłości przyrody w jeden dzień

Trasa Jaworzno — Pustynia Błędowska - opis trasy

Polskie Malediwy, piękne lasy, a potem polska Sahara i wspaniały średniowieczny zamek? Tak, możesz to zobaczyć podczas jednodniowej wycieczki z Jaworzna przez Pustynię Błędowską. 

Pustynia Błędowska Zazwyczaj działalność człowieka nie służy zbyt dobrze przyrodzie. Jednak czasem bywa inaczej. Przykładem przyrodniczych i krajobrazowych atrakcji, które powstały pomimo rabunkowego wykorzystania natury, jest np. Pustynia Błędowska i Park Gródek Jaworzno. Oba miejsca zobaczycie na naszej trasie rowerowej Jaworzno — Pustynia Błędowska. Proponujemy wycieczkę, która zajmie około dziesięć godzin z przerwami. Przejedziecie niecałe 92 kilometry – przede wszystkim po asfalcie – a oczy nakarmicie niecodziennymi widokami. To przygoda dla doświadczonych rowerzystów: trasa jest dość długa i wymaga nie najgorszej kondycji (podjazdy!). Wyprawę przewidzieliśmy na jeden dzień, jednak jeśli chcecie spędzić więcej czasu np. przeczesując zakamarki Pustyni Błędowskiej lub okolice zamku w Ogrodzieńcu, bez problemu znajdziecie nocleg. Wszystko zależy od Waszych sił i ochoty.

Na trasie trzeba przygotować się na kilka podjazdów, choć wzniesienia nie przekraczają 500 metrów.  Szlak niemal w całości biegnie asfaltem, terenowe drogi czekają na nas w okolicach Pustyni Błędowskiej.

Przejazd proponowanym odcinkiem gwarantuje obcowanie z przyrodą (m.in. wzgórze Czubatka ze wspaniałym widokiem), warto też poświęcić trochę czasu na zamek w Ogrodzieńcu.

Widok na pustynię ze wzgórza CzubatkaProponowana trasa rowerowa Jaworzno — Pustynia Błędowska to pętla. Pamiętajcie o dwóch rzeczach: kierowaniu się zamieszczonym śladem GPX oraz zabraniu powerbanka (żeby nie stracić łączności).

Startujemy z okolic dworca kolejowego Jaworzno Szczakowa. Zanim popedałujemy w stronę Pustyni Błędowskiej i Ogrodzieńca, warto rzucić okiem na zaskakująco malowniczy Kamieniołom Gródek (Park Gródek Jaworzno). Dojedziemy do niego ulicami Kolejarzy, Bukowską, a potem leśną ścieżką (warto wpisać trasę w nawigację). Dojazd zajmie nam kilkanaście minut. Na miejscu czekają nas zachwycające widoki. Dla rowerów wyznaczono ścieżki. Park otaczają czarny i zielony szlak rowerowy (warto dodać, że Jaworzno dysponuje ciekawymi trasami rowerowymi). Po nasyceniu oczu Parkiem Gródek, wracamy na naszą trasę przez osiedle domków jednorodzinnych. Poprowadzi nas rowerowy szlak czerwony. Warto włączyć nawigację, żeby nie pogubić się w plątaninie uliczek.

Po pokonaniu linii torów, droga doprowadzi nas nad brzeg Zalewu Sosina. To dobre miejsce na odpoczynek, mamy plażę, ławki, stoliki. Jeśli jest upalne lato, to chłodna woda może nas skusić na kąpiel. Poruszamy się ścieżką wzdłuż jeziora, a dalej szosą wzdłuż torów (żółty szlak łączący Pszczynę ze Sławkowem). Droga wiedzie przez las, a w gorący dzień drzewa dają ochłodę. Czeka nas trochę więcej wysiłku, bo teren wznosi się w okolicach Bukowna. 

Zalew SosinaNasza trasa przetnie pieszy Szlak Powstańców 1863 roku, a potem Via Regia Drogę Świętego Jakuba czyli słynny szlak pielgrzymkowy do katedry w Santiago de Compostela. Po wjechaniu do Bukowna skręcamy w lewo, w ulicę Puza (przez Linię Hutniczą Szerokotorową), a potem w kierunku miejscowości Krążek i dalej Bolesław. Naszym celem jest słynna Pustynia Błędowska. I tutaj przyda się GPS, żeby skręcić w odpowiednim momencie. Trzeba uważać na samochody, bo miejscami lokalny ruch może być natężony. Do Kluczy dotrzemy szosą prowadzącą przez las. To trasa rowerowa na wspomnianą pustynię. Jeszcze przed wjazdem do miejscowości można skręcić w lewo, w leśny dukt. Doprowadzi nas do Róży Wiatrów, czyli punktu z platformą widokową i wiatami. Stąd zaczynają się też ścieżki edukacyjne prowadzące w piaski polskiej pustyni. Asfalt i żółty szlak pieszy doprowadzi nas do Góry Czubatki (382 m.n.p.m.), z której roztacza się nieziemski widok na pustynię. To również dobre miejsce na odpoczynek i posiłek pod wiatą. Na północ od góry znajdziemy malownicze, leśne stawy: Staw Zielony i Staw Czerwony. W pobliżu ukryta jest jeszcze jedna atrakcja. To Jaskinia Rudnicka – jedna z najgłębszych na Wyżynie Krakowsko - Częstochowskiej (ma 124 metry długości i 37 metrów głębokości). Pamiętaj: jej zwiedzanie wymaga specjalnego sprzętu i umiejętności.

Kolejny przystanek to zamek w Ogrodzieńcu. Dotrzemy do niego drogą wojewódzką 791. Możliwy jest nieco bardziej ambitny wariant – skręt w prawo za miejscowością Godawica i wycieczka bocznymi, mniej ruchliwymi drogami. Decydując się na tę trasę, pilnujcie nawigacji! W Ogrodzieńcu skręcamy w prawo, bo zamek znajduje się tak naprawdę  w pobliskim Podzamczu (ruiny widać z szosy). Przy średniowiecznych murach trasa łączy się z Jurajskim Rowerowym Szlakiem Orlich Gniazd. Teraz czeka nas dość długa droga powrotna. Wracamy do Ogrodzieńca, a potem w kierunku na Niegowonice. Przyszykujcie się na ostatni podjazd (421 m.n.p.m.). Drogą wojewódzką 790 miniemy trasę szybkiego ruchu nr 94. Teraz czeka nas nieco częstsze spoglądanie na nawigację - bocznymi drogami musimy kierować się do dworca kolejowego w Jaworzno Szczakowa. Na końcowym etapie mijamy wielkie zakłady przemysłowe Dąbrowy Górniczej. Na szczęście dla osób, które nie lubią industrialnych krajobrazów, fabryki częściowo ukryte są za drzewami.

Dojazd do trasy

Nasza wycieczka zaczyna się i kończy przy dworcu kolejowym Jaworzno Szczakowa. To bardzo wygodny punkt dla turystów – można do niego dojechać pociągiem z Krakowa lub Katowic. Jeśli przyjechaliście samochodem, zostawicie go na jednym z parkingów przy dworcu.

Z samego Krakowa mamy kilkanaście kursów dziennie, Trzeba pamiętać, że nie każdym pociągiem można przewieźć jednoślad. Informacje należy sprawdzić w Internecie.

Połączenia PKP kursują także na trasie Jaworzno Szczakowa - Bukowno. Z Ogrodzieńca można dojechać busem do Krakowa. Trasę obsługuje firma Uni - Metal, jednak nie ma możliwości przewozu rowerów.

Atrakcje na trasie

Zamek w Ogrodzieńcu - to jeden z najchętniej odwiedzanych zamków na Śląsku i w całej Polsce. Powstał za czasów Kazimierza Wielkiego na najwyższym wzniesieniu Jury Krakowsko-Częstochowskiej (515,5 m n.p.m.). Zamek znajduje się na słynnym szlaku Orlich Gniazd, który łączy fortece wybudowane na skałach. Uwaga! Na terenie zamku obowiązuje ruch pieszy, rowery trzeba zostawić w przygotowanych stojakach.

Zamek w OgrodzieńcuPustynia Błędowska - jedyne takie miejsce w Europie, największy teren występowania piasków śródlądowych w Europie (ok. 33 km m²). Powstał na skutek działania człowieka: doprowadziła do niego m.in. wycinka drzew i brak wody. Na teren można wejść przez cały rok – wstęp gratis!

Wzgórze Czubatka - punkt widokowy z tarasem górującym nad piaskami Pustyni Błędowskiej.  Dobre miejsce na odpoczynek i zrobienie zdjęć. W lecie bywa tu tłoczno. Na wzgórzu stoi wieża przeciwpożarowa (turyści nie mogą na nią wejść). Z Czubatki dotrzemy na pustynię żółtym szlakiem (tzw. pustynnym).

Zielony i Czerwony Staw w Kluczach - urokliwe stawy w lasach okalających Klucze. Najłatwiej dojechać do nich żółtym szlakiem (pustynnym) Błędów - Ryczów, ze wzgórza Czubatka.

Park Gródek - niezwykłe miejsce ulokowane w Jaworznie na terenie dawnego kamieniołomu. W miejsce wyrobisk cementowni i zakładów dolomitowych powstał zalew otoczony malowniczymi skałami. Na turystów czekają ścieżki, miejsca odpoczynku w altanach oraz wchodzące w wodę kładki i stromy klif. Kolor wody przywodzi na myśl tropikalne wyspy, stąd nazwa Polskie Malediwy.

Park GródekZalew Sosina (za Szczakowem, na trasie do Bukowna) - niezłe miejsca na punkt postojowy, przede wszystkim w upalny dzień. Do dyspozycji mamy piaszczystą i trawiastą plażę, w zalewie można się kąpać, obok stoją budki z jedzeniem i piciem. Można wypożyczać kajaki lub rowery wodne.

Gdzie dię zatrzymać na trasie - miejsca postojowe

Trasa rowerowa Jaworzno — Pustynia Błędowska zaplanowana jest na jeden dzień. Jednak nic nie stoi na przeszkodzie, by podzielić ją na dwie części i np. nieco dłużej zostać w okolicy pustyni.

Znalezienie noclegu nie sprawi kłopotu, wybór jest duży, bo trasa wycieczki wiedzie przez atrakcyjne turystycznie tereny.

Możecie przenocować:

w Ogrodzieńcu:

• na polu namiotowym Agata Makowska
• w hotelu Centuria
• w licznych gospodarstwach agroturystycznych

w Sławkowie:

• w szkolnym schronisku młodzieżowym

w Jaworznie:

• w pokojach gościnnych Makara
• w Zajeździe Pasja
• w Gościńcu Wodnik

Gdzie zjeść

Nasza trasa wiedzie przez miejsca chętnie odwiedzane przez turystów. Dlatego w okolicy Pustyni Błędowskiej i zamku w Ogrodzieńcu łatwo o budki z jedzeniem, piciem i lodami. W Bolesławiu znajduje się Karczma Bida - oferuje smaczne obiady w rozsądnej cenie.

W sezonie, w pobliżu Róży Wiatrów na Pustyni Błędowskiej, działa punkt małej gastronomii.

Obok dziedzińca głównego na zamku w Ogrodzieńcu jedzenie oferuje Karczma Rycerska nawiązująca wyglądem do przeszłości tego miejsca. W pobliżu można też zjeść w Zamkowym Gościńcu “Pod Lilijką”.

Warto zabrać ze sobą też własny prowiant, aby np. zorganizować piknik w jednym z ciekawych miejsc wartych odwiedzenia (np. na Wzgórzu Czubatka, z widokiem na Pustynię Błędowską). Trasa prowadzi przez liczne miejscowości i dlatego nie powinno być kłopotu ze znalezieniem sklepu spożywczego.

Dobrze wiedzieć

Trasa nie należy do łatwych – przede wszystkim ze względu na jej długość i podjazdy. Większość proponowanej drogi pokonamy szosą, dlatego trzeba pamiętać o zasadach bezpieczeństwa i ruchu drogowego. Jeśli towarzystwo samochodów jest dla was uciążliwe, to drogę można zmodyfikować i wybrać np. boczne prowadzące przez las czy też pustynię. W okolicy tego ostatniego miejsca leśne ścieżki mogą być piaszczyste, więc im cieńsze opony w naszych jednośladach, tym więcej wysiłku trzeba włożyć w jazdę.

Proponowana trasa jest idealna na wiosnę, lato i wczesną jesień. W wakacyjne weekendy w niektórych miejscach może być bardzo dużo osób – przede wszystkim na zamku w Ogrodzieńcu oraz na Wzgórzu Czubatka. Na wycieczkę najlepiej wybrać słoneczny dzień – wtedy zrobimy śliczne zdjęcia.

Widok z zamku w Ogrodzieńcu

Praktyczne wskazówki

Wycieczka jest długa, dlatego należy pamiętać o zapakowaniu do sakw wysokoenergetycznego prowiantu oraz zapasu wody. Warto zabrać także powerbank, bo telefon/nawigacja może się szybko rozładować (jeździmy używając GPS). Zawsze trzeba pamiętać o zabraniu kasku.

Warto wziąć narzędzia, łatki, zapasową dętkę. W razie awarii pomocy możemy szukać w sklepie rowerowym działającym w Bukownie.

Po drodze mijamy zalew Sosina – jeśli jedziemy w upalny dzień, to warto mieć ze sobą stroje kąpielowe i dać się skusić na kąpiel.