Pojezierze Brodnickie - kraina lasów i jezior

Pojezierze Brodnickie – opis trasy

Pojezierze Brodnickie i dolina Drwęcy to naprawdę fantastyczne tereny do turystyki rowerowej - tak reklamuje autor naszej trasy. To prawda! Proponowana przez nas wycieczka wiedzie urokliwą krainą lasów i jezior, piękną latem i jesienią.

Trasy rowerowe kujawsko - pomorskie wciąż nie cieszą się należną im popularnością. Z jednej strony to dobrze: nie ma tu tłoku, amatorzy kameralnej przygody na rowerze będą bardzo zadowoleni. Jednocześnie szkoda, że wielu cyklistów omija atrakcje, które oferuje Pojezierze Brodnickie.

Nasza wycieczka obliczona jest na trzy dni, rekomendujemy ją rowerzystom z pewnym doświadczeniem lub zaawansowanym początkującym. Nie jest to trasa dla rodzin z dziećmi.

Widok na Pojezierze Brodnickie zapiera dech w piersiach!


Oto najważniejsze informacje o trasie Pojezierze Brodnickie:

• trasa zaczyna się w Iławie, a kończy w Toruniu,
• nie jest częścią większego szlaku,
• przebieg trasy: Iława, Brodnica, Golub-Dobrzyń,  Toruń,
• trasa przebiega przede wszystkim drogami publicznymi, rowerzyści będą mieli bardzo mało dedykowanej dla sobie infrastruktury.

Zaczynamy od Iławy. Po wyjściu z pociągu naszym zadaniem będzie wydostanie się z miasta i ewentualnie zrobienie zakupów. Ruszamy w drogę: celem jest jezioro Wielkie Partęczyny - urokliwie położony zbiornik w sercu Brodnickiego Parku Krajobrazowego.

Podróż nad brzeg jeziora zajmie nam ok. dwóch godzin. Trasa prowadzi przede wszystkim drogami asfaltowymi i utwardzonymi. Na leśne dukty należy przygotować się na terenie BPK.

W Iławie najpierw jedziemy ulicą Grudziądzką (w pobliżu jeziora Mały Jeziorak), a potem ulicą 1 Maja. Tuż za miastem zanurzamy się w lasy, na latarniach dostrzeżemy tabliczki Szlaku Autorytetów (czerwonego) - wkrótce odbije w prawo.

Leśnym duktem jedziemy do miejscowości Radomek. Wpadamy na asfalt, po prawej stronie miniemy ukryte za drzewami jeziorko Karaś. Przecinamy miejscowość Jamielnik (za stacją kolejową i wiaduktem trzeba skręcić w prawo, wzdłuż torów) i ponownie wpadamy w lasy. Uwaga! Warto pilnować nawigacji, żeby nie pogubić się na leśnych traktach.

Dojeżdżamy do Lękartów, a potem spokojną gminną drogą ruszamy na Skarlin (to fragment zielonego szlaku Toruń - Radomno). Mijamy jezioro Skarlińskie i trasa wiedzie nas wzdłuż ściany lasu, po lewej stronie mamy pola.

Do jeziora Wielkie Partęczyny prowadzi kilka tras - łatwo je znaleźć, bo są to też dojazdy do ośrodków wypoczynkowych. Ważne, żeby nie przeoczyć skrzyżowania naszej trasy z drogą prowadzącą z Tereszewa.

Teraz kierujemy się na miejscowość Łąkorz. Jeśli do Wielkich Partęczyn dojechaliśmy od zachodniej strony, to zadanie mamy ułatwione - poprowadzi nas droga asfaltowa. Podróż ze wschodniej strony akwenu wymaga natomiast pokonania kilku kilometrów lasem.

W Łąkorzu oglądamy lokalne muzeum, zabytkową kuźnię oraz wiatrak holenderski.

Nieczynny wiatrak holenderski w Łąkorzu. 

Kierujemy się na Brodnicę. Asfaltowa droga wiedzie polami i lasami przez Brodnicki Park Krajobrazowy. Jeśli potrzebujecie odpocząć, to okazją będzie m.in. zagospodarowany brzeg jeziora Zbiczno, z m.in. parkingami, wiatami oraz punktami gastronomicznymi otwartymi w sezonie letnim.

Do Brodnicy dojedziemy drogą prowadzącą wśród pól. Po prawej stronie miniemy Jezioro Brodno Wysokie - w pobliżu jest sporo gospodarstw agroturystycznych i miejsc noclegowych.

W samej Brodnicy największą atrakcją jest stara część miasta, która zachowała średniowieczny układ ulic. Warto zatrzymać się na odpoczynek na charakterystycznym, trójkątnym Dużym Rynku.

Z Brodnicy jedziemy na południe, asfaltową ścieżką rowerową (zielony szlak Radomno - Toruń, trasy rowerowe kujawsko-pomorskie), wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 560 (w mieście to ulica Podgórna). Czeka nas 11-kilometrowy odcinek do Osieka. To przyjemna podróż, bo ścieżka tylko momentami prowadzi przy samej szosie.

W Osieku skręcamy w prawo, zielone znaki prowadzą nas przez Jeziorki (warto zajrzeć na cmentarz ewangelicki - kierunek wskaże drogowskaz).

Nieco dalej są Radziki Małe z ciekawym choć zrujnowanym pałacem oraz Radziki Duże z resztkami zamku, gotyckim kościołem oraz XIX-wiecznym dworem zajętym przez szkołę podstawową.

Przed Golubiem - Dobrzyniem można zrobić jeszcze jeden postój w miejscowości Szafarnia. Tam znajduje się Ośrodek Chopinowski (w lecie organizowane są koncerty).

Szlak prowadzi nas do Golubia, a w nim przede wszystkim do znanego, krzyżackiego zamku. Odcinek od Osieka do Golubia to ok. 27 km.

Ostatni fragment naszej wycieczki trasą Pojezierza Drawskiego pokonamy zielonym szlakiem - doprowadzi nas do samego Torunia (ok. 37 km.). Po drodze można zatrzymać się na plaży i poszukać ochłody w kameralnym jeziorze Okonin.

Szlak kończy się tuż przy Starym Mieście w Toruniu, kilkaset metrów od najciekawszych zabytków. Szczegóły znajdziecie wpisując w wyszukiwarkę frazę “trasy rowerowe Toruń”.

Jak dojechać i wrócić z trasy?

Na trasę naszej wycieczki najłatwiej dotrzeć pociągiem. Dworce kolejowe znajdziesz w Iławie, Brodnicy i Toruniu. Przed wyjazdem warto sprawdzić czy w każdym składzie można przewozić rowery.

Do Iławy kursują pociągi z m.in. Gdyni, Warszawy, Torunia, Katowic i Krakowa. Z Brodnicy dojedziemy do Grudziądza.

Atrakcje do odwiedzenia na trasie

Co warto zobaczyć, pokonując trasę? Oto lista atrakcji:

• Wielkie Partęczyny - urokliwie położone jezioro, największe na Pojezierzu Brodnickim (Brodnicki Park Krajobrazowy). Turystów przyciągają zalesione, malownicze brzegi oraz liczne kameralne zatoczki. Miłośnicy wodnych i słonecznych kąpieli znajdą plażę, można wynająć domek i sprzęt do pływania.
• Muzeum Lokalne, zabytkowa kuźnia i wiatrak holenderski w Łąkorzu - na odwiedzających czekają zbiory umieszczone w 200-letniej chacie (dotyczą m.in. mleczarstwa, kowalstwa oraz życiu na wsi przełomu XIX/XX wieku). Obok chaty znajdziemy zabytkową kuźnię, a w pobliżu stary, nieużywany wiatrak typu holenderskiego. Zwiedzanie trzeba wcześniej umówić.
• Jezioro Dębno - położone w lasach jezioro o stromych brzegach i czystej wodzie, można wynająć domki letniskowe oraz łodzie do wędkowania.
• Brodnicki Park Krajobrazowy - położony na terenie Pojezierza Brodnickiego, pełen sosnowych lasów, torfowisk i ukrytych pośród drzew jezior (tych większych jest aż 58). Turyści mają do dyspozycji m.in. trasy do uprawiania nordic walkingu. Na potrzeby rowerowych wycieczek można skorzystać z licznych szlaków pieszych. Na pobliskich terenach toczy się akcja kryminałów Katarzyny Puzyńskiej. 
• Duży Rynek w Brodnicy - centralny punkt miasta liczącego niespełna 29 tys. mieszkańców. Rynek - o nietypowym, trójkątnym kształcie - otaczają ładne kamienice, uwagę zwracają m.in. pozostałości po spalonym w XVII wieku ratuszu, pomnik powstańca listopadowego oraz średniowieczne pozostałości na starym mieście. Warto wejść na pobliską, ośmioboczną wieżę, która pozostała po zamku krzyżackim (atrakcyjny punkt widokowy).
• Zamkowa wieża i pałac Anny Wazówny w Brodnicy - oryginalny pałac spłonął w 1945 roku, odbudowany obiekt zajmuje biblioteka i USC. Przed budynkiem współczesny pomnik Anny Wazówny.
• Cmentarz ewangelicki w Jeziorkach - kameralne miejsce z zachowanymi oryginalnymi krzyżami na nagrobkach.

Nagrobki z cmentarza epidemicznego w Jeziorkach. 

• Zrujnowany pałac w Radzikach Małych - ciekawy obiekt z końca XVIII wieku, wpisany na listę zabytków. W niektórych pomieszczeniach zachowały się polichromie ze scenami polowań. Ruiny są prywatną własnością.
• Ośrodek Chopinowski w Szafarni - XIX - wieczny pałac w miejscu dawnego dworku, w którym dwukrotnie spędzał wakacje Fryderyk Chopin. W lecie organizowane są koncerty.
• Brama graniczna między Golubiem a Dobrzyniem - rekonstrukcja bramy, która stała na moście łączącym Golub z Dobrzyniem. W 1920 przez przeprawę na Drwęcy i bramę na moście przekroczyli żołnierze Błękitnej Armii gen. J. Hallera.
• Zamek Golub - Dobrzyń - słynna krzyżacka twierdza z XIV wieku, zachowany w stylu gotycko-renesansowym. W zabytku mieści się muzeum, hotel oraz restauracja. Na golubskim zamku organizowane są turnieje rycerskie i łucznicze (wiosną i latem). Na zwiedzanie zamku warto przeznaczyć przynajmniej godzinę.

 Toruń atrakcje:

• Muzeum Okręgowe - instytucja, która obejmuje: Ratusz Staromiejski i wieżę ratuszową, Dom Mikołaja Kopernika, Muzeum Toruńskiego Piernika, Muzeum Historii Torunia w Domu Eskenów, Muzeum Podróżników im. Tony`ego Halika, Kamienicę pod Gwiazdą oraz Muzeum Twierdzy Toruń. Do każdej z placówek obowiązuje osobny bilet, można też kupić bilety dwudniowe do wszystkich oddziałów.
• Muzeum Toruńskiego Piernika - ulokowane przy ul. Strumykowej w pofabrycznym budynku piernikarskiej firmy Gustava Weesego. Muzealnicy połączyli siły z władzami miasta i Fabryką Cukierniczą „Kopernik” S.A. i tak powstało interaktywne, nowoczesne muzeum o dziejach i zabytkach piekarniczych. 
• Ruiny zamku krzyżackiego - są jedną z trzech części toruńskiego Średniowiecznego Zespołu Miejskiego, wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, zachowany w formie trwałej ruiny. Turyści mogą zwiedzić: dziedziniec zamkowy, podziemia, rycerską toaletę zamkową oraz obejrzeć ekspozycje stałe i czasowe, m.in. zbrojownię. 
• Dom Mikołaja Kopernika - dwie kamienice przy ul. Kopernika, które należały do wybitnego astronoma. W latach 2017-2018 muzeum zostało unowocześnione, turyści mogą liczyć na multimedialne przedstawienie tematów związanych z dawną i współczesną nauką, życiem codziennym w XVI wieku oraz dokonaniami Mikołaja Kopernika. 
• Krzywa wieża - średniowieczna baszta, fragment murów obronnych toruńskiej twierdzy. Z charakterystyczną budowlą związane są liczne legendy, m.in. miał ją wybudować, w ramach pokuty, krzyżak, który miał romans z córką miejscowego kupca.

Gdzie się zatrzymać na trasie – miejsca postojowe

Pomijając większe ośrodki miejskie takie jak Toruń, na trasie nie ma wielu miejsc postojowych przeznaczonych dla rowerzystów.

Można jednak wyróżnić kilka obiektów takich jak:

• camping nr 14 Leśny w Iławie,
• Grand Hostel Iława,
• Brodnicki Hostel,
• Pole namiotowe- przystań Zacisze w Golubiu Dobrzyniu,
• hotel i camping Camp w Toruniu.

Z pewnością dobrym miejscem na piknik są malownicze lasy i jeziora w m.in. Brodnickim Parku Krajobrazowym.

Jeśli jesteś miłośnikiem biwakowania, to warto sprawdzić stronę, na której podane są lasy, w których można legalnie rozbić namiot.

Gdzie zjeść

Restauracje na trasie znajdziesz w Iławie, Brodnicy, Golubiu-Dobrzyniu, a także w Toruniu.

W Brodnicy z pewnością znajdziemy miejsce, aby się posilić.

Właśnie w Toruniu istnieje wiele miejsc serwujących tradycyjne dania kuchni polskiej. Coś dla siebie znajdą również wegetarianie i weganie oraz miłośnicy kuchni włoskiej czy azjatyckiej.

Nasza trasa wiedzie w większości przez cywilizowane tereny, dlatego nie powinno być kłopotu ze znalezieniem sklepu. Sakwy trzeba wypełnić wodą i prowiantem przed odcinkami wiodącymi lasem, m.in. w Brodnickim Parku Krajobrazowym.

Dobrze wiedzieć

Idealną porą na wycieczkę trasą “Pojezierze Brodnickie” jest wiosna, lato i wczesna jesień. Każda z tych pór ma swoje zalety i wady.

Wiosną może być jeszcze chłodno, należy spodziewać się deszczu. Z drugiej strony to czas pięknie kwitnących kwiatów i dłuższego dnia.

Latem mamy ciepłe dni i noce (przynajmniej z założenia). Tradycyjnie lipiec jest miesiącem z największą liczbą opadów, w sierpniu pogoda jest bardziej stabilna. Minusem są upały i burze.

Wczesna jesień kusi kolorami - pięknym widokiem czerwonych i żółtych liści w lasach i wzdłuż polnych dróg. Jednak bywa już chłodno i np. biwak może być poważniejszych wyzwaniem niż latem.

Jadąc przez Pojezierze Brodnickie jesienią może być naprawdę pięknie. 

Wakacyjna wycieczka ma jeszcze jedną zaletę: jeśli będziesz pamiętać o zapakowaniu stroju kąpielowego, to możesz skorzystać z okazji i popływać np. w największym zbiorniku Pojezierza Brodnickiego czyli jeziorze Wielkie Partęczyny.

Praktyczne wskazówki

Warto zapakować do sakw podstawowe akcesoria, m.in. łatki i zapasowe dętki. Na trasie znajdziesz  serwisy rowerowe np. w Iławie, Brodnicy i Toruniu.

W bagażu nie może zabraknąć nawigacji. Dzięki niej nie zgubisz się na leśnych odcinkach szlaku.

Trasa wiedzie przez liczne mniejsze i większe miejscowości. Dlatego będziesz miał okazję zrobić zakupy w sklepie. Jednak warto pamiętać, że szlak przecinają też lasy - jeśli chcesz złapać oddech nad jeziorem lub zorganizować piknik z dala od cywilizacji, to trzeba wcześniej kupić jedzenie i picie.

O każdej porze roku warto pamiętać o kasku, latem przyda się też specyfik odstraszający komary oraz krem z filtrem UV.