Polsko-słowacka przygoda szlakiem rowerowym doliny Popradu

Trasa rowerowa doliny Popradu – opis trasy

Trasę w terenie wyznaczają znaki dwóch szlaków rowerowych składających się na propozycję jedno- lub dwudniowego pobytu na rowerze w dolinie Popradu. Najpierw jest to krótki, około 10-kilometrowy szlak rowerowy Velo Krynica poprowadzony z Krynicy-Zdroju do Muszyny, a następnie europejski szlak EuroVelo 11, którego fragment z Muszyny do Nowego Sącza poprowadzono właśnie przez dolinę Popradu.  

Na szlaku rowerowym w dolinie Popradu znajdują się między innymi także takie miejscowości jak Muszyna, Żegiestów-Zdrój, Piwniczna-Zdrój, Rytro i Stary Sącz, położony jednak nieco z boku trasy. 

Trasa jest łatwo przejezdna, niemal na całej długości towarzyszy jej łagodny spadek wysokości związany z biegiem rzek Małopolski (po kolei: Kryniczanki, Muszynki i Popradu). Brakuje podjazdów i miejsc trudnych do pokonania dla osób słabszych. Wyjątkiem jest jeden krótki podjazd na słowackim odcinku oraz odcinek pod zamkiem w Rytrze, gdzie zaleca się tymczasowy objazd drugim brzegiem rzeki. 

Pierwsze kilometry po starcie z Bulwarów Dietla i minięciu dworca kolejowego w Krynicy-Zdroju biegną wzdłuż potoku Kryniczanka po nowej drodze rowerowej. Droga rowerowa skacze z prawej na lewą stronę i z powrotem po pieszo-rowerowych mostach. Kilkaset metrów za nowoczesną, choć mało praktyczną wiatą postojową szlaku Aqua Velo, należy po kładce przejść z prawej na lewą stronę Muszynki w kierunku wsi Powroźnik i drewnianej cerkwi wpisanej na listę dziedzictwa UNESCO.  

Po wizycie w Powroźniku i powrocie na drogę rowerową szlak Velo Krynica biegnie nadal prawą stroną rzeki Muszynki, do której wcześniej uszła towarzysząca trasie Kryniczanka. W Podjastrzębiku pierwszy raz spotykamy kolorowe drogowskazy Rowerowego Szlaku Wód Mineralnych, o który można wydłużyć pobyt w Beskidzie Sądeckim. Wkrótce szlak dociera do Muszyny – do centrum miasta warto przejść przez Muszynkę po kładce przy kościele Józefa Oblubieńca NMP. W ten sposób nadarzy się okazja, by spojrzeć na Ogrody Biblijne w Muszynie i tradycyjną zabudowę ulicy Kościelnej.  

W Muszynie rowerzysta pierwszy raz spotyka Poprad i europejską trasę rowerową EuroVelo 11, wzdłuż której jechać będzie aż do Nowego Sącza. Droga przechodzi mostem na drugą stronę rzeki w kierunku dzielnicy Zapopradzie, gdzie znajdują się Ogrody Sensoryczne. Kilkuset metrów dalej, na wąskiej, betonowej drodze rowerowej, skrytej w ciemnym, wilgotnym lesie, znajduje się rowerowe przejście graniczne na Słowację. To tu - do sierpnia 2021 - znajdowała się słynna niemal 30-procentowa pochyłość, która wymagała pieszego prowadzenia roweru na krótkim odcinku. 

Zaraz po wjechaniu na terytorium Słowacji szlak prowadzi po nowej asfaltowej drodze rowerowej, która kończy się na wysokości mostu rowerowego w Miliku. W tym miejscu można albo jechać głównym przebiegiem szlaku EuroVelo 11 po polskiej stronie - po wygodnej, nowej drodze rowerowej, albo po słowackiej stronie – po prawie nieużywanych drogach rowerowych. 

Obydwa warianty spotykają się wkrótce koło kolejnej nowej kładki pieszo-rowerowej na Popradzie przed miejscowością Nowy Lipnik na Słowacji. Od tej wsi aż do słowackiego Mniszka szlak prowadzi po słowackich drogach publicznych z praktycznie zerowym natężeniem ruchu. Jest cicho i kameralnie, to prawdopodobnie najprzyjemniejszy odcinek trasy. Za mostem prowadzącym do Żegiestowa warto zatrzymać się przy źródle wody mineralnej Sulinka. 

W Piwnicznej-Zdroju szlak przechodzi na prawy brzeg Popradu i biec nim będzie aż do mostu w Barcicach. Większość dystansu między Piwniczną-Zdrojem a Barcicami trasa EuroVelo 11 to spokojne drogi publiczne, nadające się do jazdy z większymi dziećmi lub przyczepką dziecięcą. 

Uwaga w okolicach Rytra! W 2021 roku właściwy przebieg szlaku EuroVelo 11 prawym brzegiem rzeki koło ruin zamku w Rytrze był jeszcze nieukończony – trasa biegła wąską ścieżką po stromym, zalesionym zboczu doliny. W przypadku podróżujących z przyczepkami, dziećmi czy osób niepełnosprawnych zalecany jest objazd lewym brzegiem przez Rytro. 

Od mostu w Barcicach, koło którego często stoją foodtrucki z ofertą gastronomiczną, do Starego Sącza prowadzi wygodna, szybka asfaltowa droga rowerowa. Po drodze, przy moście rowerowym nad Popradem, gdzie trasa rowerowa doliny Popradu łączy się z popularnym szlakiem Velo Dunajec, znajduje się rozgałęzienie trasy w kierunku Starego i Nowego Sącza – do obydwu miast prowadzą nowe asfaltowe drogi rowerowe. Do centrum Nowego Sącza trasa wycieczki biegnie po wałach przeciwpowodziowych Dunajca. 

Dojazd do trasy

Najlepszym sposobem na dotarcie na szlak rowerowy w dolinie Popradu są pociągi Kolei Małopolskich i Polregio. Dostępne są bezpośrednie połączenia regionalne z Nowego Sącza, a nawet z samego Krakowa, które docierają na początek trasy do Krynicy-Zdroju lub do Muszyny w godzinach porannych – po godz. 8 i po godz. 10. Obydwa umożliwiają transport rowerów. 

Przystanki kolejowe znajdują się wzdłuż całej trasy, co umożliwia dowolne konfigurowanie dystansu i trasy rowerowej wycieczki w dolinie Popradu. Rowerową przygodę można rozpocząć lub zakończyć albo we wspomnianych Krynicy-Zdroju i Muszynie, albo na mniejszych stacjach, m.in. w Piwnicznej-Zdroju, w Żegiestowie i w Rytrze. 

Ze względu na charakter trasy – przejazd „z A do B”, a nie pętlę - dotarcie samochodem do Krynicy-Zdroju nie będzie wygodne, choć oczywiście jest również możliwe. 

Atrakcje na trasie

W Krynicy-Zdroju znajduje się przynajmniej kilka miejsc, które mogą okazać się ciekawymi atrakcjami do zobaczenia podczas rowerowego wyjazdu. Do najbardziej charakterystycznych, a jednocześnie najważniejszych dla regionu, należą największe domy zdrojowe w Krynicy. Stary i Nowy Dom Zdrojowy stoją w samym centrum miasta przy zadbanych, zielonych Bulwarach Dietla, tuż przy początku rowerowej trasy. W obu znajdują się pijalnie miejscowych wód mineralnych, obydwa pełnią również funkcję sanatoriów leczniczych.  

Ważnym miejscem dla Krynicy-Zdroju jest Muzeum Nikifora zajmujące niewielką, malowniczą willę nad potokiem Kryniczanka, w bezpośrednim sąsiedztwie domów zdrojowych. Wewnątrz znajduje się fragment liczącej aż około 40 tysięcy dzieł kolekcji szkiców i obrazów namalowanych przez niezwykłego artystę Epifaniusza Drowniaka, nazywanego Nikiforem Krynickim. 

Wśród miejsc wartych zobaczenia w krynickim uzdrowisku są pozostałe liczne wille, pensjonaty i sanatoria, wspominające czasy świetności polskich uzdrowisk z okresu międzywojennego. Towarzyszą im zielone skwery, fontanny, łazienki uzdrowiskowe i pijalnie wód mineralnych, w tym zabytkowa pijalnia Jan położona na kameralnej Alei Nikifora Krynickiego. 

Krynica-Zdrój to jednak nie tylko tradycje leczniczo-uzdrowiskowe, to również popularny ośrodek letnich i zimowych sportów górskich, a okoliczne szczyty zajmują popularne obiekty infrastruktury turystycznej. Najnowszym z nich jest „ścieżka w koronach drzew” położona na wieży widokowej w Krynicy-Słotwinach. Wizytę na wieży w Słotwinach można połączyć z wjazdem koleją gondolową (także z rowerem) na Jaworzynę Krynicką. A niemal z centrum Krynicy-Zdroju na Górę Parkową prowadzą tory jeszcze jednej kolei, tym razem linowo-terenowej. 

Prawdopodobnie najcenniejszym zabytkiem w tej części Sądecczyzny, a na pewno najbardziej efektownym na szlaku rowerowym w dolinie Popradu, jest jednak dawna łemkowska cerkiew św. Jakuba w Powroźniku. Latem ukryje swoją sylwetkę w gęstej drzew, ale wiosną, jesienią i zimą na pewno pozwoli zachwycić się jej oryginalną, drewnianą sylwetką, choć… pierwotnie stała bliżej biegnącej kilkaset metrów dalej Muszynki. Otoczona tradycyjnym kamienno-drewnianym ogrodzeniem cerkiew stanęła tutaj już w 1604 roku i jest jedną z najstarszych w polskich Karpatach. Wśród elementów wyposażenia wrażenie robi ikonostas i malowidło pokrywające sufit zakrystii. 

Położona kilka kilometrów dalej Muszyna od niedawna kusi turystów i kuracjuszy tutejszych sanatoriów wizytą w tzw. Ogrodach Sensorycznych. To położone w dzielnicy Zakarpacie tereny zielone zamienione w mniejsze parki tematyczne. Każdy z nich działa na odwiedzającego innym ze zmysłów - węchem, wzrokiem, dotykiem, słuchem lub smakiem. Ogrody Sensoryczne położone są na wzgórzu nad Popradem, które wymaga krótkiego podejścia od szlaku rowerowego. Niżej, bezpośrednio przy szlaku rowerowym znajdują się inne, towarzyszące Ogrodom Sensorycznym, niewielkie parki tematyczne. 

 Krynica-Zdrój: 

• Stary Dom Zdrojowy
• Nowy Dom Zdrojowy 
• Muzeum Nikifora
• Muzeum zabawek „Bajka”
• zabytkowa zabudowa uzdrowiska 
• pomnik Nikifora Krynickiego 
• pomnik Jana Kiepury 
• pijania wód mineralnych „Jan” 
• wieża widokowa „w koronach drzew”
• kolej gondolowa na Jaworzynę Krynicką 
• kolej linowo-terenowa na Górę Parkową 

Powroźnik: 

• dawna cerkiew św. Jakuba Młodszego Apostoła

Muszyna: 

• Ogrody Sensoryczne
• Ogrody Biblijne
• rynek z ratuszem 
• Dwór Starostów 
• Muzeum Regionalne PTTK 
• kościół św. Józefa Oblubieńca NMP 

Andrzejówka: 

• cerkiew Zaśnięcia Bogarodzicy 

Żegiestów-Zdrój: 

• Dom Zdrojowy 
• kościół św. Kingi 
• opuszczone sanatoria 

Żegiestów: 

• dawna cerkiew św. Michała Archanioła 

Sulin (Słowacja): 

• źródło „Sulinka” 

Piwniczna-Zdrój: 

• rynek i ratusz muzeum regionalne
• pijalnia wód mineralnych w parku zdrojowym 
• tzw. mała pijalnia

Rytro: 

• ruiny zamku obronnego Stary Sącz: 
• klasztor i kościół św. Trójcy 
• zabytkowa zabudowa rynku 
• Dom na Dołkach – muzeum regionalne 
• enklawa przyrodnicza „Bobrowisko” 

Nowy Sącz: 

• rynek z eklektycznym ratuszem
• Dom Gotycki – muzeum regionalne bazylika św. Małgorzaty dawna synagoga ruiny zamku 
• Miasteczko Galicyjskie

Noclegi lub miejsca postojowe

Dolina Popradu to atrakcyjna część Beskidu Sądeckiego, a jej główne miejscowości to popularne miejsca wypoczynku latem i zimą. O pokoje prywatne, pensjonaty, nawet hotele łatwo będzie w Krynicy-Zdroju, Muszynie, Piwnicznej-Zdroju, Rytrze, Starym Sączu i Nowym Sączu.  

Małopolska rozwija również swoją sieć Miejsc Przyjaznych Rowerzystom, w ramach których już istniejące miejsca noclegowe dostosowują swoją ofertę do potrzeb rowerzystów.  

W połowie 2021 roku do sieci należały (w dolinie Popradu): 

Krynica-Zdrój: hotel Krynica, pensjonat Kościuszko, hotel Orlik, ośrodek wypoczynkowy Rapsodia 

Muszyna: Chata Natura, willa Vita 

Rytro: hotel Perła Południa, ośrodek rekreacyjny RyterSki 

Nowy Sącz: pensjonat Keisa 

Gdzie zjeść

W większości miejscowości na trasie łatwo będzie też o posiłek i zaopatrzenie w napoje. Wybrane restauracje: 

Krynica-Zdrój: Galeria Smaków, Dwóch Świętych, Krynicka, Karczma nad Kryniczanką 

Muszyna: Dom Miodu i Wina, Rzym, Ratel 

Piwniczna-Zdrój: Czarna Owca, Sobieski 

Stary Sącz: Marysieńka, Staromiejska, Pracownia Pieroga 

Nowy Sącz: Ratuszowa, Impresja, Pizzeria Zamkowa 

Dobrze wiedzieć

Jedno- lub dwudniowa wycieczka rowerowa doliną Popradu nie wymaga zabierania ze sobą wielu rzeczy. Dobrze rozwinięta baza noclegowa i gastronomiczna zwalniają od wożenia specjalnego ekwipunku.  

W dodatku wzdłuż szlaku rowerowego biegnie równoległa linia kolejowa, która pozwala na awaryjne – w razie nagłego pogorszenia pogody lub poważnej awarii – skierowanie się na najbliższą stację kolejową. 

Praktyczne wskazówki

W razie pilnej potrzeby sklepy rowerowe można znaleźć w Krynicy-Zdroju, Muszynie, Piwnicznej-Zdroju, Starym Sączu i Nowym Sączu.