Program
lojalnościowy
4,9/5 Nasza ocena
na Opineo
Punkty odbioru rowerów
Dostawa gratis w 24h
Koszyk jest pusty
Udostępnij artykuł
Kolarstwo górskie, chociaż zawsze wiąże się z adrenaliną i niesamowitymi wrażeniami, niejedno ma imię. Mnogość dyscyplin pozwala znaleźć coś dla siebie każdemu. Niektórzy preferują cross-country, downhill czy freeride, a inni enduro. Ta ostatnia daje maksimum satysfakcji podczas wielogodzinnych wypadów w trudny teren. Jaki rower enduro wybrać, aby sprawdzić się na szlaku?
W enduro to rider wyznacza sobie trasę.
Spis treści:
„Enduro” to słowo, które w wolnym tłumaczeniu oznacza wyścig długodystansowy w trudnym terenie. Powszechnie wykorzystuje się je do określenia całościowego zjawiska – zarówno dyscypliny sportowej, jak i roweru, trasy czy wyposażenia. W ustach ridera jest jednak synonimem niesamowitych emocji i adrenaliny na szlaku.
Aby sprawdzić się w enduro MTB warto mieć umiejętności sprawnego pokonywania nie tylko krętych ścieżek, ale także szlaków pełnych nierówności, ostrych zjazdów i wymagających podjazdów. Dyscyplina daje pełną dowolność. To od kolarza zależy, jaką drogę obierze. Dla rowerów enduro nie ma miejsc niedostępnych, a im ciekawiej i różnorodniej, tym lepiej. Można wtedy poszaleć i nawet nieco odbić się od ziemi. Liczy się tylko dobra zabawa! Idealny rower powinien dawać swobodę, być niezawodny, a rowerzysta móc wykorzystywać pełnię jego możliwości.
Podstawowe zasady jazdy MTB Enduro
Inspiracją do powstania zawodów enduro były sporty motorowe, co widać przede wszystkim w idei wyścigów. Celem każdego z nich jest wjechanie na górski szczyt i zjechanie z niego, w jak najkrótszym czasie. Profesjonalne imprezy zwykle dzieli się na od 3 do 6 etapów, a trudność pokonywanej trasy zależna jest przede wszystkim od ukształtowania terenu. Najbardziej znanymi zawodami są Enduro World Cup, czyli impreza organizowana przez UCI.
Każdy start – zarówno w wyścigu profesjonalnym, jak i dedykowanym entuzjastom enduro – wymaga od ridera wszechstronności. Powinien mieć on doskonałą kondycję psychiczną i fizyczną, a także wyróżniać się techniką. Należy jednak pamiętać, że udział powinien dawać przede wszystkim przyjemność z pokonywania wymagających górskich szlaków.
Riderzy, którzy kochają adrenalinę i chcą sprawdzić swoje umiejętności na tle innych, a jednocześnie pragną przeżyć ciekawą przygodę w gronie pasjonatów, mogą wziąć udział w jednych z zawodów MTB organizowanych w tym sezonie. W kalendarzu zawodów rowerowych na rok 2023 zebraliśmy ponad 100 najciekawszych eventów dedykowanych dla kolarzy górskich, szosowych i przygodowych.
Konstrukcja roweru górskiego nie jest uniwersalna. Chociaż mają wiele cech wspólnych, w każdej dyscyplinie komponenty muszą być odpowiednio dobrane do specyfiki tylu jazdy. Zwykle elementem łączącym różne modele jest napęd. Zdecydowanie różnią się między sobą rama, zawieszenie i koła. Przykładowo amortyzator przedni ma w XC skok przeważnie 100 mm, a w enduro co najmniej 140 mm. Więcej na ten temat piszemy w dalszej części tekstu. O samych amortyzatorach dowiesz się więcej z artykułu Rodzaje i budowa amortyzatorów rowerowych.
Rower enduro różni się od innych modeli MTB.
W jeździe MTB kluczowa jest przede wszystkim technika. To poziom umiejętności ridera ma największy wpływ na czerpanie przyjemności z jazdy. Aby jednak treningi były przyjemne, a jednocześnie dawały satysfakcję z postępów, warto wybrać dobrej jakości rower do skakania. Na jakie niuanse warto zwracać uwagę, gdy poszukujemy dobrej jakości enduro?
Muszą więc przede wszystkim być zbudowane z wytrzymałych i lekkich części, ponieważ bezpieczeństwo rowerzysty w terenie, zależy nie tylko od niego samego. Przy większej masie jednośladu (powyżej 15 kilogramów) ciężej byłoby sprawnie podjechać z płaskiego odcinka i pedałować pod górę.
Jednym z najważniejszych parametrów tego typu rowerów jest geometria ramy. W Enduro na przestrzeni lat znacząco ewoluowała. Obecnie producenci prześcigają się w innowacyjnych rozwiązaniach, mających na celu polepszenie jakości jazdy i pewne prowadzenie. Do jednych z najważniejszych zmian zaliczamy:
Jedną z ciekawszych propozycji o progresywnej geometrii jest rower super enduro Whyte G-180 s V2, którego konstrukcja wyróżnia się długim reachem i płaskim kątem główki. Idealnie sprawdza się podczas stromych pojazdów i ekstremalnych zjazdów.
Amortyzacja i skok widelca to kolejne cechy, na które warto zwrócić uwagę, decydując się na rowery enduro. Full suspension, czyli pełne zawieszenie sprawia, że jeździ się dużo lepiej, a trudny teren nie da się riderowi tak bardzo we znaki. Najczęściej w enduro stosuje się komponenty o skoku w zakresie od 140 do 180 mm, chociaż do najbardziej funkcjonalnych należą te od 160 mm. Warto także zaznaczyć, że najczulsze modele możemy określać mianem rowerów super enduro (powyżej 180 mm).
Duży skok zwiększa czułość komponentu i daje większe bezpieczeństwo. Optymalizuje siłę hamowania oraz zwiększa przyczepność zarówno w trakcie jazdy na wprost, jak i podczas wchodzenia w zakręty. Dzięki temu możemy się cieszyć większą kontrolą nad pojazdem. Dla osób, którym zależy przede wszystkim na rozwijaniu większych prędkości na zjazdach, dobrym wyborem lepszym wyborem będą modele o niższym skoku. Riderzy, których pasjonuje zarówno enduro, jak i freeride mogą zdecydować się na wyższy.
Interesującą propozycję stanowi m.in. GHOST Riot EN Pro, wyposażony w widelec i damper włoskiej marki Marzocchi. Duży skok, dobrej klasy napęd 12-rzędowy na Shimano oraz solidne opony Maxxis sprawiają, że to jedna z ciekawych opcji w swojej klasie.
Większość modeli enduro wyposażonych jest w napęd 1x12. To ilość przełożeń wystarczająca do tego, aby bieg dostosować do warunków na trasie. Plusem jest także to, że rider obsłuży je jedną ręką, co pozwoli skupić się na technice jazdy. Wolne miejsce po drugiej manetce może być wykorzystane np. do obsługi droppera (przeczytasz o tym w dalszej części tekstu).
Ważne jest, aby napęd opierał się na wytrzymałych komponentów, dostosowanych do ekstremalnej jazdy górskiej. Ciekawym przykładem zastosowania jakościowych rozwiązań jest rower stworzony specjalnie do Enduro World Series (inaczej EWS), czyli Orbea Rallon M20. Model bazuje na komponentach z grupy Shimano SLX o uproszczonej konstrukcji kasety, co minimalizuje ryzyko awarii na trasie i pozwala na łatwe czyszczenie po intensywnej jeździe.
Dropper dla maksymalnego komfortu
Możliwość opuszczenia siodełka przed wymagającymi podjazdami lub trudnymi do pokonania odcinkami to prawdziwy game changer. Chociaż dropper nie jest komponentem, bez którego nie da się jeździć, znacznie podnosi wygodę podczas jazdy. Regulacja sztycy bez konieczności schodzenia z roweru jest szczególnie ważna podczas pokonywania górskich szlaków. Dostępne są rowery wyposażone w dropper obsługiwany za pomocą specjalnej dźwigni pod siodłem lub dużo bardziej funkcjonalne, sterowane manetką na kierownicy.
Przed laty najpopularniejsze były rowery MTB na 26” obręczach. Dzisiaj stanowią raczej relikt przeszłości, bądź ciekawostkę dla nastolatków i osób jeżdżących rekreacyjnie. Obecnie producenci najczęściej proponują dwa rozmiary kół – 27,5” i 29”. Zwykle wybierane są te większe. Powód jest prosty – pozwalają na łatwiejsze pokonywanie przeszkód, gwarantują lepszą stabilność i przyczepność do podłoża.
Popularne rozwiązanie nie jest pozbawione również wad. Duże koła to m.in. mniejsza sztywność, obniżona efektywność hamowania oraz pogorszenie zwrotności. Kompromis stanowią coraz bardziej doceniane rowery enduro na kołach mieszanych. Z przodu montowane są 29-calowe, a z tyłu – 27,5-calowe. Takie zestawienie ułatwia skręcanie (krótszy tylny trójkąt), a jazda staje się bardziej komfortowa (duże koło z przodu ułatwia sprawne przetaczanie się przez przeszkody). Doskonałym przykładem tego typu konstrukcji jest NS BIKES Define AL 170 1.
Będąc z temacie kół, warto także poruszyć kwestię opon. Dobrym wyborem w przypadku enduro będą modele bezdętkowe. Są one znacznie bardziej odporne na przebicia, co docenisz podczas jazdy przez leśne drogi. Dodatkowo pozwalają na obniżenie ciśnienia, co zwiększa przyczepność i zmniejsza opory toczenia.
Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi, a wybór jest kwestią indywidualnych preferencji. Przyjmuje się, że pedały zatrzaskowe lepiej sprawdzają się kolarzom, dla których najważniejsza jest na trasie szybkość. Początkujący riderzy, dopiero doskonalący technikę jazdy, powinni być zadowoleni z modeli platformowym. Ważnym jest jednak, aby jeździć na rowerze w butach dostosowanych do wybranej technologii pedałów. Casualowe obuwie nie sprawdzi się w żadnym przypadku.
Rowery enduro często kategoryzowane są z trailami. Duża różnorodność dyscyplin kolarstwa górskiego, może sprawiać, że wybór nowego roweru MTB, staje się nie lada wyzwaniem. Rowery enduro najczęściej kategoryzowane są razem z trailami, jednak ich przeznaczenie nieco się różni. Na co należy zwracać uwagę, aby znaleźć model dopasowany do naszych potrzeb? Osoby, które planują przede wszystkim wielogodzinne wypady na singletracki i raczej rezygnują z pokonywania najtrudniejszych górskich ścieżek, mogą z powodzeniem postawić raczej na wygodnego traila. Modele tego typu są nieco lżejsze od swoich braci bliźniaków. Dodatkowo wyposaża się je w amortyzatory o mniejszym skoku, najczęściej na poziomie 120-140 mm. Pozwala to bezproblemowo uporać się z nierównościami i przeszkodami takimi, jak na przykład strome podjazdy, aby komfortowo pokonać trasę o średnim poziomie trudności. Jeżeli masz wątpliwości, jaki rower MTB wybrać – full czy hardtail? Wątpliwości rozwieje nasz artykuł.
Oferta rowerów MTB jest naprawdę szeroka, dzięki czemu każdy rider znajdzie propozycję dopasowaną do swojego budżetu. Finalnie przecież w tym sporcie najbardziej liczy się FUN i technika. Wśród najczęściej wybieranych producentów, którzy w swoim portfolio mają modele enduro, są hiszpańskie Orbea i Mondraker, niemiecki Ghost, francuskie Lapierre czy brytyjski Whyte. Nie trudno znaleźć także dobrej jakości propozycję na polskim rynku. Tutaj na pierwszy plan wysuwają się przede wszystkim ciekawe projekty NS Bikes.
Na popularności zyskują także e-MTB, czyli rowery ze wspomaganiem elektrycznym. Najczęściej decydują się na nie osoby, które nie lubią podjazdów lub wręcz przeciwnie – chcą optymalizować swoje treningi. Modele z silnikiem znajdziemy w ofertach takich marek, jak hiszpańska Berria, niemiecki R-Raymon czy słowacki Kellys. Świetnym przykładem elektrycznego enduro jest między innymi Kellys Theos i50 z solidnym silnikiem Shimano Steps E7000 i baterią pozwalającą na pokonanie wielu kilometrów na jednym ładowaniu. Całość dopełniają widelec i damper Rock Shox o skoku kolejno 160 oraz 150 mm, komponenty Shimano Deore, a także solidne opony Schwalbe.
Szybkość i adrenalina sprawiają, że ta dyscyplina sportowa cieszy się zainteresowaniem nie tylko dorosłych, ale także młodzieży. Rowery enduro dla dzieci nie stanowią jeszcze podstawy kategorii MTB dedykowanych juniorów (prym wiodą produkty rekreacyjne), jednak stają się coraz bardziej popularne. Coraz większa ilość szlaków i szkółek sprawia, że również dla młodych kolarzy można znaleźć doskonałej jakości sprzęt, zwiększający bezpieczeństwo na trasie. Dobrym wyborem jest, chociażby Ghost Riot Youth Pro – zwrotny, stabilny, umożliwiający precyzyjną kontrolę, a jednocześnie komfortowy. Komponenty dostosowano do potrzeb młodszych użytkowników, stąd zawieszenie SR Suntour ma skok 130 mm. Wytrzymałe hamulce tarczowe pozwalają na skuteczne wytracanie prędkości.
Jeżeli zastanawiasz się, jaki rower enduro na początek będzie idealny, to zapewne kompletujesz również kolarską garderobę. Wybierając ubrania, nie możesz zapomnieć o fakcie, że powinny być na tyle luźne, aby umożliwiły założenie pod spód ochraniaczy. Tych nigdy nie zakładamy na odzież. Rozważ dobrej jakości ochraniacze na tułów, kolana i łokcie. Nie zapomnij o kasku – w przypadku enduro najlepszym wyborem będzie fullface. Więcej na ten temat znajdziesz w artykule Rodzaje kasków rowerowych.
Pamiętaj także o dodatkowych akcesoriach. Chociaż gogle lub okulary rowerowe nie są obowiązkowym elementem wyposażenia, dobrze jest mieć je w swojej kolekcji. To dodatek nie tylko stylowy, ale także funkcjonalny. Dodatkowe zabezpieczenie sprawdzi się na przykład podczas przemierzania zalesionych odcinków, na których wystają ostre gałęzie. Na szlak warto także zabrać plecak rowerowy. Zdecydowanie najwygodniejszym wyborem będą modele z pakietem hydratacyjnym.
W Polsce nie brakuje miejsc, w których można szaleć na MTB. Mekką miłośników enduro możemy określić Srebrną Górę w województwie dolnośląskim. Specjalnie przygotowane cztery trasy zjazdowe o zróżnicowanym poziomie trudności cieszą się ogromną popularnością wśród kolarzy. Dla osób, które chcą wybrać się na mniej utarte szlaki, interesującymi destynacjami będą Single Track Kudowa-Zdrój (to dobra opcja dla początkujących) czy Szczyrk Enduro Trails by TREK (wersja dla zaawansowanych Riderów poszukujących ekstremalnych wrażeń. Do wyszukiwania tras – nie tylko górskich warto skorzystać z wyszukiwarki tras rowerowych: