Regulacja hamulców w rowerze – porady

Jak regulować hamulce w rowerze? Tę prostą czynność serwisową wykonasz samodzielnie, nawet jeśli rzadko zaglądasz do warsztatu. Wystarczą odpowiednie narzędzia oraz trochę wiedzy. Zdobyte umiejętności pozwolą zaoszczędzić pieniądze przeznaczane na serwis rowerowy i skorygować ustawianie np. w czasie podróży. To ważne, ponieważ od sprawnego działania układu hamowania zależy bezpieczeństwo – nie tylko Twoje, ale też innych użytkowników drogi.

 Dlaczego warto mieć sprawne hamulce rowerowe?

Poprawa stanu hamulców przyspieszy ich reakcję oraz skróci drogę hamowania, a tym samym – pozwoli skutecznie zatrzymać się przed przeszkodą. Bezpieczeństwo jest najważniejsze, ale kondycja zacisków, dźwigni czy linek ma duży wpływ również na komfort jazdy. Źle wyregulowane hamulce mogą być bowiem przyczyną pisków i ocierania klocków o obręcz lub oponę. Pamiętaj też, że prawo wymaga wyposażenia roweru w przynajmniej jeden sprawny hamulec. Totalne zaniedbanie lub brak komponentu może skutkować mandatem w wysokości od 50 do 200 zł.

W rowerach coraz częściej znajdziesz tarczówki. Ich regulacja jest nieco trudniejsza niż modeli V-brake, zwłaszcza w przypadku hamulców hydraulicznych.

 Regulacja a naprawa hamulca. Rozróżnij czynności

Warto rozgraniczyć dwa terminy – regulację i naprawę hamulców. Pierwsze słowo opisuje dopasowywanie elementów, aby ich ułożenie było optymalne. Po skończonej regulacji zaciski działają z optymalną mocą, a klocki nie ocierają o obręcz czy tarcze, kiedy nie zaciskasz dźwigni. Naprawa hamulca w rowerze wiąże się z kolei najczęściej z wymianą okładzin lub innych zużytych elementów. Czasem trzeba też wyprostować tarczę lub odpowietrzyć układ hamulców hydraulicznych.

 Ustawianie hamulca w rowerze – kiedy przeprowadzać? 

Przed regulacją hamulców rowerowych sprawdź stan całego roweru. Ważne, aby na przykład upewnić się, czy koło osadzono symetrycznie w widełkach oraz, czy jest ono wycentrowane.

W hamulcach szczękowych, podobnie jak w modelach typu V-brake, klocki powinny być ustawione na odpowiedniej wysokości, mniej więcej 1 mm pod oponą.

Samo ustawianie hamulca w rowerze nie jest czynnością skomplikowaną – w kilku szybkich i prostych krokach możesz je wykonać nawet na trasie. Lepsze warunki znajdziesz jednak w przydomowym warsztacie lub nawet w domu, dlatego serwisowanie dobrze przeprowadzać zawczasu. Pomyśl o regulacji zawsze, gdy odczujesz obniżoną sprawność działania układu hamowania, a najlepiej – serwisuj hamulce okresowo, nawet kilka razy w roku.

 Jak regulować różne rodzaje hamulców w rowerze?

Sposób postępowania zależy od rozwiązań konstrukcyjnych zastosowanych w rowerze. Kontrolując układy mechaniczne, nie zapomnij o pancerzach i linkach – powinny być czyste i przesuwać się płynnie. By usprawnić pracę linek, warto wpuścić w pancerze kilka kropel oleju. W hydraulicznych odpowiednikach sprawdź z kolei stan płynu oraz usuń zabrudzenia i osady blokujące swobodną pracę tłoków.

Inaczej przebiega nie tylko sprawdzanie i pielęgnacja, ale też regulacja hamulców rowerowych V-brake, tarczowych i szczękowych. W każdym przypadku do ustawiania będą jednak potrzebne odpowiednie narzędzia. Zwykle wystarczy klucz imbusowy, a niekiedy przyda się również wkrętak i klucz Torx.

Hamulce typu V-brake bardzo łatwo wyregulować. Zwykle wystarczy dopasować klocki do obręczy i sprawić, by ramiona zaciskały się odpowiednio. Zacznij od wyjęcia z fajki i odkręcenia linki

 Regulacja hamulców V-brake w rowerze

Hamulce typu V-brake to jeden z najpopularniejszych układów stopowania jednośladu. Cechują się niezawodnością, skuteczną pracą, zwłaszcza w suchych warunkach, oraz łatwością regulacji. W ramach ustawiania należy przede wszystkim zadbać, aby klocki równo i w odpowiednim stopniu tarły o obręcz.

Jak naciągnąć linkę hamulcową w rowerze z V-brake’ami?

Najczęstsze problemy z hamulcami V-brake dotyczą zbyt małej lub zbyt dużej odległości ramion z klockami od obręczy kół. Jak naciągnąć linkę hamulcową w rowerze? W większości przypadków możesz wyregulować komponent, obracając pokrętło baryłkowe przy dźwigni na kierownicy. Ta czynność pozwala luzować lub napinać linkę hamulcową, dlatego zmienisz w ten sposób dystans między klockami a obręczą.

Regulacja śrubą baryłkową przy dźwigni często wystarczy do ustawienia hamulców V-brake.

Gdy powyższa regulacja nie wystarczy, należy w dodatkowy sposób zająć się napięciem między dźwignią a zaciskiem. Ustawienie hamulców w rowerze rozpocznij od wyjęcia fajki z linką z jednego ramienia i poluzowania śruby mocującej linkę. W następnym kroku dokręć do maksimum śrubę baryłkową przy klamce hamulcowej i... odkręć ją o dwa pełne obroty. Teraz pociągnij za linkę przy zacisku tak, aby ustawić ramiona z klockami na odległość 1-1,5 mm od obręczy. Następnie dokręć z powrotem śrubę mocującą linkę.

Różna odległość prawego i lewego klocka od felgi

Ważną czynnością podczas regulacji hamulców typu V-brake jest sprawdzenie, czy oba ramiona z klockami znajdują się w tej samej odległości od obręczy. Czasem przedni hamulec w rowerze nie odbija lub np. lewa część zacisku po skończonym hamowaniu odstaje od koła, a prawa nie. Jeśli ramiona działają nierówno, konieczna będzie regulacja sprężyn hamulca, której dokonasz za pomocą śrubki regulacyjnej. Element ten znajduje się na dole ramienia zacisku. Dokręcanie powoduje odsuwanie się ramienia od obręczy, a odkręcanie – zbliżanie do koła. Dystans obu klocków zmienia się wraz ze ścieraniem się okładzin, dlatego należy regularnie go korygować.

 

Zoptymalizuj położenie klocków względem obręczy

Czasem regulacja hamulców V-brake w rowerze szosowym czy innym wiąże się z koniecznością zmiany kąta i wysokości przylegania klocków hamulcowych. Po odpięciu fajki poluzuj śrubę mocującą klocek do ramienia, a następnie dociśnij ramię do felgi. W takiej pozycji klocek powinien równo przylegać do obręczy, mniej więcej 1 mm pod oponą. Pilnuj, aby okładzina nie stykała się z oponą. Po ustawieniu klocków w docelowej pozycji dokręć śruby na ramieniu hamulca.

Finalna regulacja za pomocą śrub baryłkowych

Teraz czas na ostatnie poprawki, które wprowadzisz za pomocą śruby baryłkowej przy dźwigni na kierownicy. Pilnuj przy tym, by klocki nie znajdowały się za daleko ani za blisko obręczy. Chodzi o to, by nie dotykały felgi, gdy nie hamujesz, ale z drugiej strony – aby pozwalały błyskawicznie zatrzymać koło po naciśnięciu dźwigni hamulca.

Nieco odstająca z boku śrubka, którą widzisz na samym dole, zwie się śrubką regulacyjną. Wykorzystaj ją, jeśli dwa ramiona zaciskają się z różną siłą lub któreś nie odbija.

 Jak ustawić hamulce tarczowe w rowerze?

Coraz częściej w rowerze znajdziesz hamulce tarczowe, które w przeciwieństwie do V-brake’ów działają skutecznie w każdą pogodę. Wśród komponentów z tarczą wyróżniamy modele mechaniczne – w których zacisk klocków kontrolowany jest za pośrednictwem linki – a także hydrauliczne z siłą hamowania przenoszoną przez płyn. W obu przypadkach okładziny nie trą o obręcz, tylko o mocowaną do piasty tarczę.

Lekkie odkręcenie zacisku przy widełkach, a następnie dokręcenie w odpowiednim położeniu rozwiązuje wiele problemów w przypadku nierówno trących o tarczę okładzin.

Niezależnie, czy masz przed sobą model mechaniczny czy hamulce tarczowe hydrauliczne, regulacja wygląda w podobny sposób. Różnicą może być jedynie możliwość korzystania ze śruby baryłkowej w przypadku ustawiania zacisku mechanicznego.

Odpowiednio ustaw zaciski względem tarczy hamulcowej

Najczęstszą przyczyną nieprawidłowego działania hamulców tarczowych jest niewłaściwe ustawienie zacisku względem tarczy. W efekcie klocki trą o tarczę, utrudniając jazdę i wydając nieprzyjemny dźwięk. Dlatego regulacja hamulców tarczowych hydraulicznych lub mechanicznych w rowerze powinna się rozpocząć od poluzowania śrub mocujących hamulec do widełek.

Uwaga – nie odkręcaj hamulca całkowicie. Chodzi o to, aby zacisk cały czas był przymocowany do ramy, ale miał spory luz. Teraz zaciśnij hamulec za pomocą klamki na kierownicy. Trzymając zacisk, dokręć śruby mocujące hamulec. W ten sposób powinno się udać ustawić tarczę w środku zacisku, dzięki czemu cały układ będzie działał sprawniej. Jak już wspomnieliśmy, w mechanicznych hamulcach tarczowych regulację możesz wykonać także za pomocą pokrętła baryłkowego przy zacisku. W ten sposób łatwo zmienisz odległość klocków od tarczy.

Klucz imbusowy wystarczy do wielu czynności serwisowych w rowerze.

Zmień nachylenie zacisku względem tarczy

Jeśli powyższe czynności nie pomogą, należy wykonać zaawansowaną regulację, która polega na zmianie nachylenia hamulca względem tarczy. W tym celu poluzuj delikatnie obie śruby mocujące zacisk do ramy, a następnie zakręć kołem i za pomocą klucza wyreguluj pozycję komponentu – oddzielnie dla każdego z dwóch punktów montażowych. Gdy okładziny przestaną ocierać o tarczę w czasie obracania się koła, regulacja jest zakończona. Teraz należy tylko dokręcić śruby mocujące zacisk.

 Regulacja hamulców rowerowych szczękowych

Obecnie najrzadziej spotykanym rodzajem hamulców są konstrukcje szczękowe, które stosuje się głównie w rowerach szosowych. Regulacja hamulca szczękowego w rowerze przebiega podobnie jak w przypadku konstrukcji V-brake. Całą procedurę zacznij od poluzowania linki za pomocą śruby mocującej na szczęce hamulca. Następnie dokręć do oporu pokrętło kontrolujące zacisk, które znajduje się na drugim ramieniu. W kolejnym kroku odkręć je o 2-3 obroty. Teraz czas na ponowne przykręcenie linki do szczęki.

Regulacja hamulców szczękowych jest podobna do odpowiedników typu V-brake.

Zanim przystąpisz do ustawiania hamulca, sprawdź, czy klocki ustawione są równo i prawidłowo przylegają do obręczy – w tym celu naciśnij klamkę hamulca na kierownicy. Jeśli nie – przeprowadź dodatkową regulację szczęk hamulcowych, dokręcając lub odkręcając śrubę, która odpowiada za zmianę stopnia naprężenia sprężyny. Ruch w prawo spowoduje zwiększenie naprężenia i przesunięcie hamulców w prawo. Odkręcanie skutkuje luzowaniem i przesuwaniem się mechanizmu w lewo. Całość ustaw tak, aby obręcz znalazła się dokładnie pośrodku – między klockami hamulcowymi. Finalne ustawienie hamulca w rowerze kontroluj za pomocą śruby baryłkowej przy dźwigni hamulca na kierownicy, zmieniając odległość klocków od obręczy.

 Naprawa hamulców, czyli – gdy regulacja nie pomoże

Nieskuteczna praca hamulca może być również efektem zużycia się pewnych elementów, głównie klocków. Jeśli nie widać na nich nacięć, oznacza to, że trzeba zainstalować nowe. Podobnie postępuj w przypadku okładzin do hamulców tarczowych – załóż nowe, gdy zaczyna być widoczna płyta mocująca. Jak wymienić klocki hamulcowe w rowerze, dowiesz się, korzystając z poradnika na naszym blogu.

Regulacja, a nawet naprawa hamulców w rowerze nie musi być trudna. W ostateczności zawsze możesz skorzystać z usług serwisu.

Linki i pancerze mogą z kolei pęknąć lub się postrzępić – najlepiej je wymień, jak tylko zauważysz uszkodzenia. Słaby tylny czy przedni hamulec tarczowy w rowerze może być również wynikiem wygiętej tarczy. W takim przypadku komponent należy wyprostować lub – w sytuacji mocnego wykrzywienia – zastąpić nowym. Słabe hamulce po wymianie klocków i tarcz to prawdopodobnie efekt zużytego płynu hamulcowego w modelach hydraulicznych. Po wlaniu nowego oleju należy pamiętać o okresowym odpowietrzaniu układu.

Jeśli nie zdecydujesz się na własnoręczną regulację czy wymianę, zawsze możesz skorzystać z pomocy serwisu rowerowego. Ile zapłacisz? To zależy od ceny usługi w punkcie, który oferuje ustawianie lub naprawę hamulców w rowerze. Orientacyjnie podajemy cennik dostępny w naszym warszawskim serwisie rowerowym. W każdym przypadku cena dotyczy jednego hamulca.